Mətbuatımızın Şirməmməd Hüseynov zirvəsi
Məlum olduğu kimi, Azərbaycan mətbuat tarixinin tədqiqatçısı, Bakı Dövlət Universitetinin professoru Şirməmməd Hüseynov vəfat edib.
1news.az xəbər verir ki, Prezident təqaüdçüsü dünən axşam saatlarında 95 yaşında dünyasını dəyişib.
Şirməmməd müəllim Uca Allahın ona bəxş etdiyi zəkadan, istedaddan olduqca səmərəli istifadə edib və 95 illik ömründə ağlı kəsəndən bəri bir dəqiqəsini belə boşa verməyib. Nə mal-dövlətdə, nə rütbədə, nə vəzifədə, nə bir mükafatda gözü olmadan gecəsini gündüzünə qatıb və hətta bacaracağından da artıq işlər görüb.
Bəlkə də çoxlarının xatirindədir, 1988-ci ildə erməni cəlladları xalqımıza qarşı növbəti qətliam planı həyata keçirməyə hazırlaşarkən, Şirməmməd müəllim Azərbaycan xalqını bu barədə məlumatlandırmaqdan ötrü ermənilərin nə qədər riyakar, minsifətli, qəddar, təxribatçı və yalançı olduqlarını öz olduqca ətraflı, mənalı çıxışları ilə bəyan eləyirdi. O vaxt bir sıra “beynəlmiləlçilər” Şirməmməd müəllimi araqızışdıran adlandırırdı. Lakin az zaman keçmədən o adamlar Şirməmməd müəllimin nə qədər uzaqgörən, nə qədər dərin düşünən bir ziyalı olduğunu gördülər.
XIX-XX yüzillərin mətbuatını diqqətlə oxuyub incələyən alimlərimizin, mətnşünasların sayının get-gedə azaldığı bir dönəmdə Şirməmməd müəllim bütün enerjisini Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin (1918-1920) və ona qədərki demokratik mətbuatın araşdırılmasına, mətnlərin bərpasına və çapına verdi. Xüsusən milli ideologiyamızın liderlərindən, cümhuriyyətin qurucularından biri olan Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin bir çox əsəri məhz onun qeyrəti, inadkarlığı ilə aşkarlanıb mətbuat səhifələrinə çıxarıldı.
Məhəmməd Əmin Rəsulzadə irsi çox zəngin və çoxtərəflidir. Onun toplanması və nəşri bir elmi institutun işidir. Lakin Şirməmməd Hüseynov bu işlə on illər boyu təkbaşına məşğul olub.
Şübhəsiz ki, Şirməmməd müəllimin Məhəmməd Əmin Rəsulzadəyə olan sevgisi Məhəmməd Əmin bəyin Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda apardığı mübarizədir.
Şirməmməd müəllim Məhəmməd Əmin Rəsulzadəyə beş dənə kitab həsr edib. Bu kitablar həm də Məhəmməd Əmin Rəsulzadəyə böhtan atanlara, onu sevməyənlərə, onun haqqında cürbəcür şaiyələr yayanlara bir mesajdır. Çünki Şirməmməd Hüseynov bu beş kitabda heç bir şeyi özündən uydurmayıb. Tarixi sənədlərə və arxiv materiallarına əsasən bunları qələmə alıb.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Şirməmməd müəllim Məhəmməd Əmin Rəsulzadəyə aid bütün yazıları öz vəsaiti, daha doğrusu maaşı hesabına çap elətdirib.
Xalq şairi Sabir Rüstəmxanlının Şirməmməd müəllimlə bağlı aşağıdakı xatirəsi onun necə dürüst, vicdanlı bir insan olduğunu göstərir:
“Universitetin filologiya fakültəsinin əlaçı və fəal tələbələrindən olduğuma görə dekan müavini Şirməmməd müəllimlə səmimi münasibətlərimiz vardı.
Ədəbiyyat dərnəklərindən tanıdığım, orda coşqun çıxışlar edən Abbas adlı bir yoldaş bir gün mənə yaxınlaşıb “Sənə bir işim düşüb” dedi. Abbas jurnalistikada oxuyurdu, arada ciddi bir yaxınlığımız da yoxdu, nə işi düşə bilərdi mənə? “Buyur!” dedim. Onun xahişi məni təəccübləndirdi. “Şirməmməd müəllim mənə qiymət vermir, heç kimi də eşitmir. Sənin xətrini istəyir, bəlkə mənim xahişi edəsən. Tələbələrə qarşı daha diqqətlidir, səni eşidər!” “Müəllimləri də eşitmirsə, mənim deməyimin nə faydası?” deyib boyun qaçırmağa çalışdım. Abbas əl çəkmədi.
Axırda məcbur edib, utana-utana Şirməmməd müəllimdən Abbasa qiymət yazmasını xahiş etdim.
Mənim bu ərkim və cəsarətimdən əsəbiləşmədi, ancaq söhbətə xitam verən bir şəkildə “O mümkün deyil!” dedi.
Mən də əl çəkmədim: “Niyə?” deyə soruşdum və Şirməmməd müəllimə Abbası niyə müdafiə etməyimin səbəblərini izah etməyə çalışdım! “Dərnəkdən tanıyıram, millətini sevən, qeyrətli oğlandır”.
Şirməmməd müəllim: “Sənin öz yoldaşının xahişini eləməyə pis baxmıram. Ancaq öyrənməsə qiymət verməyəcəyəm. Yadında saxla, nə qədər qeyrətli olur-olsun, savadı, biliyi yoxsa, bir gün biqeyrət olacaq. Qeyrətini göstərmək üçün gərək ağlı, biliyi olsun, yoxsa hər yerdə burnundan vurub oturdacaqlar yerində, yavaş-yavaş olacaq gözüqıpıq, biqeyrət”.
Şirməmməd müəllim böyük alim, tədqiqatçı olmaqla yanaşı həm də sadiq dost və gözəl insan idi. Bu baxımdan onun unudulmaz xalq şairimiz Bəxtiyar Vahabzadə ilə dostluğu dediklərimizin təsdiqidir. Bəxtiyar müəllimin Bakıdakı və Şəkidəki evlərində ən çox və ardıcıl gördüyüm ürək sirdaşlarından biri Şirməmməd müəllim idi. Bütün söhbətlərinin başında da Vətən, Millət, Azadlıq, Ədalət, milli problemlərimizin həlli və s. dayanırdı.
Şirməmməd müəllim həm də uzun illərdir ki, nümunəvi bir pedaqoq idi. O, 1954-cü ildən, yəni M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinin Elmi Şurasında həmin universitetin mətbuat tarixi kafedrasının müdiri, professor A.Portyanskinin rəhbərliyi ilə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək alimlik dərəcəsi alıb doğma vətənə dönəndən sonra Azərbaycan Dövlət Universitetində filologiya fakültəsinin jurnalistika kafedrasının baş müəllimi kimi çalışmağa başlayıb, sonra dosent kimi işləyib, 1962—1969-cu illərdə ADU-da filologiya fakültəsinin dekan müavini, 1970-1976-cı illərdə jurnalistika fakültəsininin dekanı, 1976-1980-ci illərdə mətbuat tarixi və ideoloji metodları kafedrasının müdiri olub.
Ömrününü son illərində Bakı Dövlət Universitetində professor kimi çalışıb. O, bu illər ərzində vətənə, torpağa, xalqa, millətə, dövlətə ləyaqətlə xidmət edən yüzlərlə elm adamı yetişdirib. Şirməmməd müəllim artıq aramızda olmasa da inanırıq ki, onun yetişdirdiyi bu insanlar onun şərəfli yolunu layiqincə davam etdirəcəklər.
Allah rəhmət eləsin!
1news.az