Dağınız skleroz xəstəliyi haqqında nə bilirik? – Həkim məsləhəti
İnsanlar arasında geniş yayılmış xəstəliklərdən biri də dağınız skleroz xəstəliyidir. Bu xəstəliyə həm gənclərdə, həm də yaşlı insanlarda rast gəlinir.
Mərkəzi Gömrük Hospitalının nevroloqu Arzu Məhərrəmova “Həkim məsləhəti” rubrikasında “Dağınız sklerozun səbəbləri” mövzusunda ətraflı məlumat verib. Həmin məlumatları təqdim edirik.
Dağınız skleroz – mərkəzi sinir sisteminin immun-iltihabi demielinizasiya xəstəliyidir. Bu xəstəlik sinir liflərinin üzərini örtən mielin təbəqəsinin zədələnməsi - demielinizasiya nəticəsində ortaya çıxmaqdadır. Bu şəkildə zədələnmiş yerlərdə ləkələr formalaşır və sinir ötürücülüyü əngəlləyir.
Dağınız sklerozun səbəbləri nədir?
Çox fərqli nəzəriyyələr olsa da, dağınız sklerozun dəqiq səbəbi bilinmir. Keçirilmiş virus infeksiyaları, ətraf mühitdəki zərərli maddələr, qidalanma tərzi, coğrafi yerləşim, immun sistem xəstəlikləri kimi səbəblər birlikdə dağınız sklerozun yaranmasında rol oynayır.
Dağınız skleroz ən çox kimlərdə və hansı yaşda ortaya çıxmaqdadır?
Qadınlarda iki dəfə daha çox rast gəlinir. Xəstəlik ümumən 20-40 yaş arasında görülsə də, daha gənc və ya gec yaşlarda da ortaya çıxa bilər.
Xəstəliyin əlamətləri: halsızlıq, yorğunluq, üzdə, qollarda ya da ayaqlarda keyləşmə, hissizlik, gücsüzlük, iki görmə və ya bulanıq görmə, sidiyi tutmaqda və ya boşaltmaqda çətinlik, qəbizlik, titrəmə, baş gicəllənməsi və müvazinət problemləri, əhval-ruhiyyənin aşağı düşməsi, yuxu problemləri kimi müxtəlif nevroloji simptomların birlikdə olması mümkündür.
Dağınız sklerozda əlamətlər xəstədən xəstəyə böyük dəyişkənlik göstərməkdə olub, daha sonrasında tam və ya qismi düzəlmə görülməkdədir.
Xəstəliyin diaqnostikası anamnez, müayinə və köməkçi testlər ilə (MRT, Beyin-onurğa mayesi) qoyulmaqdadır. Əvvəllər dağınız skleroz xüsusən gənclərdə, əlilliyə səbəb olan və müalicəsi olmayan xəstəlik kimi bilinsə də, günümüzdə arterial təzyiq, şəkər, tiroid xəstəlikləri kimi nəzarət altına alına bilən xəstəlik halına gəlib. Tez və uygun düzgün müalicə ilə dağınız skleroz ilə bağlı əlillik vəziyyəti ciddi dərəcədə azalıb.
1news.az