“Dünyanın heç bir yerində yas 40 gün tutulmur” - Deputat və ilahiyyatçı yas mərasimlərindən danışdı

Azərbaycanlılar yas mərasimlərinə həmişə özünəməxsus tərzdə yanaşıb və bunula bağlı daşlaşmış adət-ənənələr mövcuddur.

Amma son illər yas mərasimlərinə çox xərclənən pullar bəzi insanlar tərəfindən narazılığa səbəb olur.

Bu haqda 1news.az-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Ceyhun Məmmədov dinimizə görə, yas 3 gün saxlanılmalıdır deyə bildirib:

“Mən dəfələrə bu haqda danışanda qeyd etmişəm ki, dinimiz bu cür yas mərasimlərinin keçirilməsinə qarşıdır. Dinimizə görə, yas 3 gün saxlanılmalıdır. Lakin Azərbaycan reallığında yaxınları dünyasını dəyişən insanlar çox ciddi əziyyətlərlə üzləşirlər. Hamı bir-birinə baxaraq dəb şəklində bu cür yas mərasimlərini təşkil edirlər. Bu da vətəndaşlardan böyük vəsait tələb edir. Bu istər-istəməz onların ümumi həyatına, yaşayışına ciddi təsirlər göstərir. Hesab edirəm ki, bu məsələyə dair təbliğat işi aparılmalıdır ki, insanlar belə mərasimlərdən uzaq olsunlar. Çünki burada bəzən yas mərasiminin təşkili xərcləri 20 min, 30 min, 40 min, 50 min və daha yuxarıya qədər gedir. Ona görə də burada mütləq müəyyən addımlar atılmalıdır ki, insanlarımız dinlə heç bir əlaqəsi olmayan bu cür dəbdəbəli yas mərasimlərini keçirməsinlər. Qəbir daşları ilə bağlı da ciddi problemlər yaşayırıq. Nazirlər Kabinetinin belə bir təlimatı var idi ki, bütün qəbir daşları eyni olsun, lakin bu təlimat tam işləmir və icra olunmur. Hesab edirəm ki, qərar qəbul edilməlidir ki, bütün qəbirlər eyni formada olsun”.

Məsələ ilə bağlı İlahiyyatçı alim Mirhəmid Məmmədovla əlaqə saxladıq. O, 1news.az-ın sorğusuna cavab olaraq dinimizdə belə bir şərtin olmadığını deyib:

“Peyğəmbərimizin dönəmindən belə bir qayda var idi ki, yaxını vəfat edən şəxsə tanışlar yemək bişirib gətirirdilər, çünki onlar özləri yasda olduqları üçün yemək hazırlamağa vaxtları olmurdu. Ondan sonra da bu məsələnin üzərinə düşdülər. Bu adət halını aldı. Bu bizim dinimizdə nə başqa dinlərdə yoxdur. Dünyanın heç bir yerində yas 40 gün tutulmur, bu qədər ehsanlar paylanılmır, yeməklər israf edilmir, heç bir kəs borca-xərcə girib mərmərdən baş daşı qoydurmur. Məsələn, bir nəfər vəfat edir, onun uşaqları yetim qalır. Yaxınları yığılan pulları mərmər baş daşına və yasa xərcləyir. Bu düzgün yanaşma deyil. Yasa gələn yemək yeməyə gəlmir. Bu toy deyil axı. Yasa getməyin bəzi dəyərləri var. Onlardan biri rəhmətə gedənin yaxınına dəstək olmaq, onu tək qoymamaqdır. İkincisi insanlar yasa gedəndə ölümü xatırlasınlar ki, hər kəs mütləq bir gün öləcək. Üçüncüsü yasa gedib Allahdan dünyasını dəyişən insan üçün bağışlanmasını istəməkdir. Bizim yaslarda bu üç məsələnin hansı qeyd olunur ki? Bu məsələ həll olunmalıdır. Biz tövsiyə etsək də insanların çoxu bunu anlamır”.

Aynurə Xudaverdiyeva