Mübariz Əhmədoğlu: Dağlıq Qarabağ tənzimlənməsinin praktiki başlanğıcının seçim ardıcıllığı üçün 3 variant
Dağlıq Qarabağ tənzimlənməsinin praktiki başlanğıcında seçim ardıcıllığının müəyyənləşdirilməməsi Ermənistanın əlində danışıqlardan imtina üçün bəhanədir. Prezident S.Sərkisyan aprel döyüşlərindən sonra xarici KİV-lərə müsahibə verərkən hətta yeddi rayonu qaytarmağa belə hazır olduğunu bildirmişdi.
1news.az-ın məlumatına görə, bunu Siyasi İnnovasiya və Texnologiyalar Mərkəzinin sədri, politoloq Mübariz Əhmədoğlu Dağlıq Qarabağ tənzimlənməsi ilə bağlı xəbəri şərh edərkən bildirib:
“Amma bunun əvəzində tənzimlənmə üzrə müqavilənin birinci maddəsində Dağlıq Qarabağın statusunun müəyyən olunmasının yazılmasını şərt kimi irəli sürmüşdü. Sonradan RF Xİ naziri Lavrov da Azərbaycan mətbuatına verdiyi müsahibədə tənzimlənmədə ən böyük əngəlin tərəflərin addımların həyata keçirilmə ardıcıllığında razılığa gələ bilməməsini bildirmişdi.
S.Sərkisyanın heç bir addımı onun Dağlıq Qarabağ tənzimlənməsinə hazırlaşdığını göstərmir. Ermənistanın siyasi-iqtisadi vəziyyətinin ağlamalı olmasına baxmayaraq S.Sərkisyan istənilən pauza və ya hadisədən militarist siyasətinin güclənməsi istiqamətində istifadə edir. Ona görə də onun seçim ardıcıllığının müəyyən olunmaması ilə bağlı dedikləri də danışıqlardan yayınmaq üçün bir bəhanədir. Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin dinc yolla tənzimlənməsinin praktiki mərhələsinin başlanması 3 variantda mümkündür”.
Politoloq qeyd edib ki, Ermənistan rəhbərliyi, prezident S.Sərkisyan işğalçı qoşunlarını Azərbaycanın ərazilərindən çıxarmağa hazır olduğu iradəsini rəsmən və praktik nümayiş etdirir.
“Bunun üçün Ermənistan işğalçı qoşunlarını Azərbaycanın ərazilərindən çıxarmaq öhdəliyi götürür. Bunu rəsmən bəyan edir. Qoşunların çıxarılması başlayır. S.Sərkisyan birinci addım kimi Dağlıq Qarabağın statusunun müəyyən olunmasını istəyirsə, bu da mümkündür. Bunun üçün S.Sərkisyan birinci maddənin əvvəlini özü belə təqdim etməlidir: Dağlıq Qarabağ azərbaycanlıları Dağlıq Qarabağa qayıtdıqdan sonra statusun müəyyən olunması prosesi...
Ermənistandan qovulan azərbaycanlıların Ermənistana və Azərbaycanı tərk etmiş ermənilərin Azərbaycana qayıtması Dağlıq Qarabağ tənzimlənməsinin praktiki başlanğıcı üçün aralıq variant kimi istifadə oluna bilər. Bununla tənzimlənmənin əsas ağırlıq mərkəzi Ermənistan-Azərbaycan münasibətləri üzərinə keçirilir. Bu həm ölkələr, həm xalqlar arasında etimadı möhkəmləndirəcək, həm də Dağlıq Qarabağ tənzimlənməsinə əlavə stimul yaradacaq. 1987-ci ildə Ermənistan SSR-dən 300 minə yaxın azərbaycanlı deportasiya olundu. Həmin hadisələr dövründə, bir müddətdən sonra Azərbaycan SSR-də yaşayan ermənilərin də böyük bir qismi mülklərini sataraq, bağışlayaraq Azərbaycan SSR-nin ərazisini tərk etdi”.
M.Əhmədoğlu qeyd edib ki, amma ən vacibi odur ki, Ermənistan artıq monoetnik, monokonfensional dövlət olmayacaq və sivil dövlətlər sırasına qoşulacaq.
“Ermənistanın dörd çevrəsində olan dövlətlərin hamısı polietnik, polikonfessional dövlətlərdir. Ona görə də Ermənistan cəmiyyəti özünü daxili quruluşuna görə dəhökmən region dövlətlərinə bərabərləşdirməlidir. Bu mənada azərbaycanlıların Ermənistana qayıtması Ermənistan üçün hava kimi su kimi lazımdır. Azərbaycanlılar Ermənistana qayıtdıqdan sonra Ermənistanın siyasəti daha sanballı olacaq. Ermənistan iri dövlətlərin əlində alət olmaq vərdişini tərgitmək məcburiyyətində olacaq və öz apardığı siyasətdə erməni xalqının maraqlarını və regional sabitliyi daha ön plana çıxaracaq”.
S.Xankişiyeva