Mübariz Əhmədoğlu: Rusiyanın ictimai şüurunda Dağlıq Qarabağı Zəngəzur əvəzləməlidir
“Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ən böyük əyləci Rusiyanın ictimai-siyasi mühiti və davranışıdır. Rusiyada belə bir fikir formalaşıb ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin tənzinmlənməsinin indiki halı həm Ermənistanı, həm də Azərbaycanı nəzarət altında saxlamağa imkan verir”.
1news.az-ın məlumatına görə, bunu Siyasi İnnovasiya və Texnologiyalar Mərkəzinin direktoru, politoloq Mübariz Əhmədoğlu Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı gedən son prosesləri şərh edərkən deyib.
Politoloqun fikrincə, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll olunduqdan sonra Azərbaycan və Ermənistan Rusiyadan uzaqlaşacaqlar. Azərbaycan prizmasından baxdıqda bu fikirlər kökündən yalnışdır:
“Çünki Azərbaycanın Rusiya ilə münasibətlərində formalaşan tərkib hissələri Dağlıq Qarabağdan qat-qat təsirlidir. Rusiya və Azərbaycanın qarşılıqlı tamamlayan siyasəti təkcə Cənubi Qafqazda deyil, bütövlükdə Ön Asiyada həlledici rola malik ola bilər”.
M.Əhmədoğlu bildirib ki, Ermənistan isə Rusiyaya həmişə cəza aparatı kimi yanaşıb; Ermənistanın xoşu gəlməyən dövlətləri Rusiya cəzalandırmalıdır. Ermənilər heç vaxt Rusiyaya ləyaqətli qiymət verməyiblər:
“Müasir dünyada ictimai şüur əvvəlki dövrlərə nisbətən qat-qat böyük təsir gücünə malikdir. Ona görə Rusiyanın ictimai şüurunda Ermənistana və Azərbaycana təsir mexanizminin dəyişilməsi bu prizmadan çox aktualdır; Rusiyanın ictimai şüurunda Dağlıq Qarabağı Zəngəzur əvəzləməlidir. Əgər Azərbaycan birinci mərhələdə işğal olunmuş 7 rayona, ikinci mərhələdə Dağlıq Qarabağın özünə, üçüncü mərhələdə Zəngəzura sahib çıxarsa, bu halda ermənilərin davranışını modelləşdirmək çox asandır. Ermənistan, dünya erməniliyi və onların havadarları 40-50 il, bəlkə də daha çox Rusiyaya yalvaracaqlar ki, Ermənistan dövlətini qoru, Zəngəzuru Ermənistana qaytar. Zəngəzurun qaytarılacağı təqdirdə dünya erməniliyinin bir qismi hətta Rusiyanın xeyrinə casusluqla məşğul olmağa başlayacaq”.
Politoloq qeyd edib ki, Azərbaycanda Zəngəzurun qaytarılması tarixi ədalətin bərpası kimi olmaqla yanaşı, həm də Rusiyanın töfhəsi kimi qəbul ediləcək. Bu zaman Azərbaycan Rusiya ilə daha sıx münasibətlərə meyillənəcək:
“Zəngəzur tarixən Azərbaycan ərazisidir. Dağlıq Qarabağ da tarixən Azərbaycan ərzasidir. SSRİ yarananda Dağlıq Qarabağ və Zəngəzurun taleyi ilə bağlı uzunmüddətli mübahisələr mövcud olub. O zaman Azərbaycan rəhbərliyi Dağlıq Qarabağ ermənilərinə öz taleyini referendumla müəyyən etməyə imkan yaratdı. Dağlıq Qarabağ kəndliləri 1923-cü ilin payızında referendumda səs verərək Azərbaycanın tərkibində qaldılar. Zəngəzurda belə referenduma icazə verilmədi. İ.V.Stalin Zəngəzuru Ermənistana hədiyyə etdi. Azərbaycanlılar Zəngəzur da daxil olmaqla Ermənistan SSR-in ərazisindən deportasiya olunmağa başladı. Sonuncu 200 mindən çox azərbaycanlı 1987-ci ilin dekabrında Zəngəzuru tərk etdi. 1923-cü ildə Zəngəzurda da referenduma icazə verilsəydi, Zəngəzur əhalisi də Azərbaycanda qalmağa səs verəcəkdi. Çünki o zamankı reallıqda da Azərbaycan Ermənistandan daha perspektivli idi. İndi Azərbaycan Ermənistan perspektivləri göz qabağındadır.
İctimai-siyasi mühitində Dağlıq Qarabağı Rusiyanın rıçaq mexanizmi kimi formalaşdıran ermənilərdir. Zəngəzuru isə rıçaq kimi biz təqdim edirik”.
1news.az
