Sevinc Fətəliyeva: Son onilliklər ərzində Azərbaycan və İtaliya möhkəm əməkdaşlıq təməli qurmuşdur ki, bu gün həmin əlaqələri strateji tərəfdaşlıq kimi səciyyələndirmək olar
Son onilliklər ərzində Azərbaycan və İtaliya möhkəm əməkdaşlıq təməli qurmuşdur ki, bu gün həmin əlaqələri strateji tərəfdaşlıq kimi səciyyələndirmək olar. Dövlət başçıları səviyyəsində mütəmadi təmaslar və müxtəlif illərdə imzalanmış ikitərəfli sənədlər münasibətlərə uzunmüddətli dayanıqlılıq və etibarlılıq gətirmişdir. Bu əməkdaşlıq formatı yalnız rəsmi bəyanatlara deyil, həm də iqtisadiyyat, enerji, mədəniyyət və təhsil sahəsində əldə olunan real nəticələrə əsaslanır.
Bu barədə 1news.az-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Sevinc Fətəliyeva açıqlamasında bildirib.
Xüsusi əhəmiyyət daşıyan məqamlardan biri də İtaliyanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə daim verdiyi dəstəkdir. Roma həmişə beynəlxalq hüquq prinsiplərindən çıxış edib və Bakının suverenliyini bərpa etmək istiqamətində atdığı addımları dəstəkləyib. Xüsusilə, bəzi Avropa paytaxtlarının ikili standartlara üstünlük verdiyi çətin anlarda İtaliya konstruktiv dialoqun və balanslı yanaşmanın tərəfdarı kimi çıxış edib. 2024-cü ilin aprelində İtaliyanın xarici işlər nazirinin müavini Edmendo Çiriyelli bəyan etmişdi ki, belə açıqlamalar sülh prosesinə zərbə vurur və dayanıqlı razılaşmaların əldə edilməsinə xidmət etmir. Bu mövqe Romanın prinsipiallığını və Avropa siyasətində birtərəfli yanaşmalara qarşı çıxmaq iradəsini göstərdi.
İtaliya Azərbaycanın xarici ticarət əlaqələrində xüsusi yer tutur. O, ölkəmizin aparıcı ticarət tərəfdaşıdır və iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi müsbət dinamika nümayiş etdirir. Enerji sektoru yaxınlaşmanın əsas amilinə çevrilmişdir: Bakı Romaya əhəmiyyətli həcmdə neft və qaz ixrac etməklə İtaliyanın enerji təhlükəsizliyini möhkəmləndirir və eyni zamanda Avropanın enerji təminatında Azərbaycanın rolunu artırır.
Cənub Qaz Dəhlizinin reallaşdırılması və Azərbaycanın TАП vasitəsilə İtaliya bazarına çıxışı iki dövlət arasında enerji əməkdaşlığının ən mühüm mərhələlərindən biri olmuşdur. Lakin əlaqələr yalnız karbohidrogenlərlə məhdudlaşmır. Hazırda Avropaya elektrik enerjisinin ötürülməsi layihələri müzakirə olunur. Buraya “yaşıl enerji”nin ixracı və Xəzər üzərindən Mərkəzi Asiyanı Avropa ilə birləşdirəcək transmilli xətlərin yaradılması da daxildir. Bu isə tərəfdaşlığın yeni mərhələyə – ənənəvi enerji əməkdaşlığından müasir dayanıqlı texnologiyalara keçidinə işarədir.
Azərbaycan–İtaliya münasibətlərində humanitar ölçü də önəmli yer tutur. Bakıda yaradılan Azərbaycan–İtaliya Universiteti iqtisadi və enerji sahələrindən kənarda əlaqələrin genişlənməsinin rəmzi olmuşdur. Universitet Azərbaycanın ADA Universiteti ilə İtaliyanın aparıcı akademik mərkəzlərini birləşdirərək tələbələrə beynəlxalq standartlara uyğun təhsil almaq və birgə elmi tədqiqatlarda iştirak etmək imkanı verir. Belə təşəbbüslər yalnız peşəkar kadrların hazırlanmasına deyil, həm də mədəni mübadilənin inkişafına xidmət edir və təhsili xalqlar arasında dostluğun körpüsünə çevirir.
İtaliya ənənəvi olaraq Azərbaycanın Avropa İttifaqı ilə əlaqələrinin inkişafını dəstəkləyib. Romanın bu mövqeyi Bakının Brüssel ilə dialoqunu gücləndirir və eyni zamanda Avropaya Cənubi Qafqaz regionunda daha balanslı siyasət yürütmək imkanı yaradır. Beləliklə, “Azərbaycan–İtaliya–Aİ” üçtərəfli formatı əməkdaşlığın strateji əhəmiyyətini artırır.
Azərbaycan və İtaliya münasibətləri enerji sahəsində məhdud əməkdaşlıqdan çoxşaxəli tərəfdaşlığa qədər inkişaf etmişdir. Müasir dünyada beynəlxalq əlaqələrin dayanıqlılığı və şaxələndirilməsi mühüm rol oynayır və Azərbaycan–İtaliya nümunəsi göstərir ki, siyasi iradə, iqtisadi maraqlar və humanitar layihələrin vəhdəti uzunmüddətli müttəfiqlik modelini formalaşdıra bilər. Azərbaycan üçün İtaliya təkcə mühüm Avropa tərəfdaşı deyil, həm də Avropaya daha dərindən inteqrasiyanın “pəncərəsidir”. İtaliya üçün isə Bakı etibarlı enerji mənbəyi, strateji müttəfiq və beynəlxalq hüquqa, ərazi bütövlüyü prinsiplərinə hörmətin vacibliyini bölüşən dövlət olaraq qalır.
