Rəqəmli yayıma keçid bizə nə verəcək?
Məlum olduğu kimi, 27 sentyabr 2016-cı il tarixində Milli Televiziya və Radio Şurasının növbəti iclası keçirilib, rəqəmli yayıma keçidlə bağlı mövcud vəziyyət müzakirə olunub.
1news.az-ın məlumatına görə, iclasda Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 20 sentyabr 2016-cı il tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasında informasiya cəmiyyətinin inkişafına dair Milli Strategiyanın həyata keçirilməsi üzrə 2016-2020-ci illər üçün Dövlət Proqramı”nın həyata keçirilməsi üzrə Tədbirlər Planının 5.1.7-ci bəndinə uyğun olaraq Bakı və Abşeron yarımadasında yerüstü yayımlanan ümumölkə TV proqramlarının analoq yayımının 01 noyabr 2016-cı il tarixdən, respublikanın digər bölgələrində yayımlanan TV proqramlarının yerüstü analoq yayımının 01 dekabr 2016-cı il tarixdən etibarən dayandırılması barədə qərar qəbul edilib.
Azərbaycan Respublikası ərazisində yerüstü yayımlanan TV proqramlarının analoq TV qəbulediciləri ilə izlənilməsi üçün DVB-T standartına uyğun olan dekoderlərin (“Set-Top-Box”-ların) istifadəsi ilə bağlı maarifləndirmə tədbirlərinin aparılması teleradio yayımçılarına və digər müvafiq qurumlara, eyni zamada Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən sahibkarlara DVB-T standartına uyğun olan dekoderlərin (“Set-Top-Box”-ların) satışının təşkilinin təmin edilməsi tövsiyə edilib.
Vətəndaşlara müraciət:
Azərbaycan Respublikası Milli Televiziya və Radio Şurasının 27 sentyabr 2016-cı il tarixli 10 saylı qərarına uyğun olaraq 1 noyabr 2016-cı il tarixdən Bakı şəhəri və Abşeron yarımadasında analoq TV yayımı dayandırılıb.
Növbəti mərhələdə – 1 dekabr 2016-cı il tarixdən digər bölgələrdə də analoq TV yayımının dayandırılması həyata keçiriləcək.
Televiziya tamaşaçılarından mövcud analoq TV qəbulediciləri vasitəsilə rəqəmli TV yayımının izlənməsi üçün tələb olunan zəruri avadanlığın - dekoderlərin (“Set-Top-Box”-ların) əldə olunması xahiş olunur.
Dünya ölkələrində rəqəmli TV yayımının tətbiqi haqqında qısa MƏLUMAT
Azərbaycanda rəqəmli TV yayımının tətbiqinə 2004-cü ildən başlanıb. Bakı şəhəri və Abşeron yarımadası ərazisində “Elettronika” tipli İtalya istehsalı olan TV vericisi ilə sınaq verilişləri həyata keçirilib. Şuranın Texniki şöbəsinin iştirakı ilə sınaq-ölçmə və subyektiv qiymətləndirmə işləri yerinə yetirilib. Bu yayımın parametrləri aşağıdakı cədvəldə verildiyi kimi olub:
Radiovericinin orta gücü, Vt |
Modulyasiya üsulu |
Modulyasiya rejimi |
Mənbənin kodlanması üsulu |
300 |
16-QAM |
8k |
MPEG-2 |
Daha sonra, 2010-cu ildə dörd rəqəmli TV vericisi istismara verilmişdir. Hazırda işlədilən TV yayım vericilərinin gücü artırılmış və parametrləri müasirləşdirilib. Bu parametrlər aşağıdakı cədvəldə verilir.
Radciovericinin orta güjü, Vt |
Modulyasiya üsulu |
Modulyasiya recimi |
Mənbənin kodlanması üsulu |
1200…2400 |
64-QAM |
8k, 16k, 32 k |
MPEG-4 |
Azərbaycan Respublikası əhalisinin 99%-i rəqəmli TV yayımı ilə əhatə olunub. Bu məqsədlə hazırda 103 TV yayım vericisi quraşdırılıb (Onlardan 97 ədədi yayım üçün, qalan 4 ədədi isə yayıma şərait yaratmaq üçün istifadə olunur). Daha 45 azgüclü TV vericisi sifariş edilib.
Avropa Birliyi rəqəmli TV yayımının tətbiqi prosesinə 2005-ci ildən başlayıb. Bu birliyə daxil olan ölkələr DVB-T sistemindən istifadə etmək üçün razılığa gəliblər. Rəqəmli TV yayımının tətbiqi cədvəldə verilmiş xronologiya üzrə yerinə yetirilib.
№ |
Ölkənin adı |
Rəqəmli TV yayımının başlanma tarixi |
Analoq TV yayımının dayandırıldığı tarix |
Qeyd |
|
Avropa ölkələri |
|||
1 |
Hollandiya |
|
11 dekabr 2006-cı il |
|
2 |
İsveç |
1999-cu il |
2008-ci ilin əvvəli |
|
3 |
Almaniya |
|
25 noyabr 2008-ci il |
Xarici ölkələrdəki hərbi birləşmələrində və regional kanal-larda analoq TV yayımı qalmaqdadır. |
4 |
Danimarka |
1 mart 2003-cü il |
1 noyabr 2009-cı il |
|
5 |
Norveç |
1 sentyabr 2007-ci il |
1 dekabr 2009-cu il |
|
6 |
Fransa |
31 mart 2005-ci il |
29 noyabr 2011-ci il |
Bu tarixdə Fransada bütün tip (kabel, peyk və yerüstü) TV yayımları üzrə analoq formalı yayım dayandırılmışdır. |
7 |
Portuqaliya |
29 aprel 2009-cu il |
26 aprel 2012-ci il |
|
8 |
Böyük Britaniya |
1998-ci il |
24 oktyabr 2012-ci il |
Xarici ölkələrdəki hərbi birləşmələrində və regional kanal-larda analoq TV yayımı qalmaqdadır. |
9 |
Avropa Birliyinin digər ölkələri |
|
2012-ci ilin sonu |
|
10 |
Türkiyə |
2006-cı il |
2015-ci il |
2015-ci il planlaşdırılsa da analoq yayımı bu günə qədər davam edir. |
|
Amerika ölkələri |
|||
11 |
ABŞ |
1998-ci il |
12 iyun 2009-ju il |
|
12 |
Kanada |
1 mart 2003-cü il |
31 avqust 2011-ci il |
|
13 |
Meksika |
2 iyul 2004-cü il |
31 dekabr 2016-cı il |
|
|
MDB ölkələri |
|||
14 |
Gürjüstan |
|
01 iyul 2015-ci il |
Əslində 2016-cı ildə dayandırılmışdır. |
15 |
Ermənistan |
|
10 iyul 2015-ci il |
|
16 |
Ukrayna |
|
31 dekabr 2016-cı il
|
Nəzərdə tutulur |
17 |
Rusiya Federasiyası |
|
2017-ci il |
Bu müddətdən tez ola bilməz. Əhalinin 95%-nin rəqəmli TV yayımını izləmək imkanı ilə məhdudlaşdırılmışdır. |
|
Asiya ölkələri |
|||
18 |
Tailand |
1 aprel 2014-cü il |
31 dekabr 2019-ju il |
|
19 |
İran İslam Respublikası |
2009-cu il |
31 dekabr 2020-ci il |
2011-ci ildən əhalinin 40% rəqəmli TV yayımını izləyə bilir. |
20 |
Vyetnam |
1997-ci il |
|
|
Rəqəmli TV yayımının əsas aşağıdakı üstünlükləri var:
- Veriliş traktında və TV siqnallarının yazılışı zamanı maneədayanıqlığının yüksək olması.
- TV vericisinin gücünün azaldılması imkanı.
- Eyni bir tezlik zolağında veriləcək TV proqramlarının sayının kəskin artması.
- Təsvirin və səsin canlandırılma keyfiyyətinin artması.
- Yeni açılış standartı (yüksək aydınlıqlı televiziya) üzrə TV sisteminin yaradılması.
- Studiya aparatlarının funksional imkanlarının genişləndirilməsi.
- TV yayım siqnalının tərkibində müxtəlif əlavə məlumatların verilməsi imkanı.
- İnteraktiv TV yayım sisteminin yaradılması. Bu zaman tamaşaçı veriləcək TV proqramlarına müdaxilə etmək imkanı qazanır.
- Verilişlərin arxivləşdirilməsi və yazılması imkanı.
- Verilişin dilinin və subtitrlərin seçilməsi imkanı.
1news.az