İqtisadiyyat Nazirliyində kollegiya iclası keçirilib
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin 2017-ci ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan iclasında dövlət başçısı tərəfindən verilmiş tapşırıqların icrası və İqtisadiyyat Nazirliyinin ötən ildəki fəaliyyəti ilə bağlı geniş kollegiya iclası keçirilib.
Nazirliyin mətbuat xidmətindən 1news.az-a verilən məlumata görə, nazirliyin struktur bölmələrinin və tabeliyindəki qurumların rəhbərlərinin iştirakı ilə keçirilən kollegiya iclasında iqtisadiyyat naziri, kollegiyanın sədri Şahin Mustafayev Nazirlər Kabinetinin 2017-ci ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin ötən il sosial-iqtisadi sahədə görülmüş işləri müsbət qiymətləndirdiyini, qarşıdakı dövr üçün mühüm vəzifələr müəyyənləşdirdiyini vurğulayıb. Belə ki, dövlət başçısı makroiqtisadi sabitliyin təmin edilməsi, qeyri-neft sektorunun inkişafı, sərmayə qoyuluşlarının artırılması, xarici borcların azaldılması, Dövlət İnvestisiya Proqramı çərçivəsində infrastruktur layihələrinin icrası, Ələtdə yerləşən Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının birinci mərhələsinin bu ilin birinci yarısında istifadəyə verilməsi, sənaye parklarının və məhəllələrinin təşkili prosesinin davam etdirilməsi, 10 yeni xalça fabrikinin açılması və ilin sonuna qədər xalça fabriklərinin sayının 20-yə çatdırılması, yeni iş yerlərinin yaradılması və iş yerlərinin bağlanması səbəblərinin təhlili, sahibkarlara güzəştli kreditlərin verilməsinin davam etdirilməsi istiqamətlərində tapşırıqlar verib.
Prezident İlham Əliyev Nazirlər Kabinetinin iclasında, həmçinin sosial infrastrukturla bağlı məsələlərin həlli, qazlaşdırma səviyyəsinin 95 faizə çatdırılması, məktəblərin, uşaq bağçalarının sayının artırılması və təmiri, məktəblərin tikintisi və təmiri, yeni xəstəxanaların və olimpiya idman komplekslərinin istifadəyə verilməsi, ərzaq təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi, xüsusilə taxılçılıqla bağlı əlavə tədbirlərin görülməsi, idxaldan asılılığın azaldılması, ən azı 100 min hektar torpağa suvarılma suyunun verilməsi, 300 subartezian quyusunun qazılması, fındıqçılığın, zeytunçuluğun inkişafı, tütünçülüyün bərpası və tütünün nəinki xammal, həm də hazır məhsul kimi ixracı, arıçılığın ixrac potensialının genişləndirilməsi, turizmin inkişafı, ixracın həcminin artırılması, ticarət nümayəndəliklərinin yaradıldığı və ixrac missiyalarının təşkil edildiyi ölkələrə ixracın genişləndirilməsi və sair tapşırıqlar verib.
İqtisadiyyat Nazirliyinin ötən il ərzində gördüyü işlərdən danışan nazir qeyd edib ki, hazırda “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı” və sahəvi dövlət proqramlarının, eləcə də “Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyasında və Strateji Yol xəritələrində İqtisadiyyat Nazirliyinin icraçısı və əlaqələndiricisi olduğu tədbirlərin icrası davam etdirilir.
Ş.Mustafayev bildirib ki, dövlət başçısının sənayeləşmə siyasətinə uyğun olaraq, 2017-ci ildə tikinti materialları, mədənçıxarma, elektrik enerjisi və digər məhsulların istehsalı, eləcə də emal üzrə yeni sənaye müəssisələri açılıb, mövcud müəssisələrin istehsal gücü artırılıb, bir sıra mühüm sənaye obyektlərinin tikintisinə başlanıb. Qeyri-neft sənayesinin istehsal və ixrac potensialının artırılmasında effektiv mexanizmlər - sənaye parkları və məhəllələrinin təşkili işləri davam etdirilir.
“2017-ci ildə Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında (SKSP) 4 müəssisə - “Aqrokimya Azərbaycan” MMC-nin pestisidlər istehsalı zavodu, “MST Engineering Services” MMC-nin təzyiqə davamlı xortum və fitinq birləşmələrinin istehsalı zavodu, “Alco Lubricant” MMC-nin sürtkü yağları istehsalı zavodu və “STDC” MMC-nin Data Mərkəzi açılıb, “AzerFloat” QSC-nin şüşə istehsalı zavodunun, “Azərxalça” ASC-nin yunəyrici-boyaq və “Tabaterra” QSC-nin tütün məmulatları istehsalı fabrikinin təməli qoyulub. Beləliklə, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında hazırda fəaliyyətdə olan müəssisələrin sayı 6-ya çatıb. SKSP-də daha 6 müəssisə 2018-ci ildə fəaliyyətə başlayacaq”, - deyə nazir əlavə edib.
O qeyd edib ki, SKSP-nin ümumilikdə 15 rezidenti var. Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının rezidentlərinin layihələrinin investisiya dəyəri 2,7 milyard ABŞ dollarıdır. Artıq layihələrə 1,9 milyard ABŞ dolları investisiya yatırılıb. Hazırda Sənaye Parkında istehsalat və tikintidə 8 min 400 işçi çalışır. Sumqayıt Kimya Sənaye Parkına yeni rezidentlərin cəlb edilməsi istiqamətində işlər davam etdirilir.
“Ötən il dövlət başçısının iştirakı ilə Balaxanı Sənaye Parkı istifadəyə verilib. Hazırda Sənaye Parkının işlənmiş mühərrik yağlarının, tullantı plastik butulkaların, kağız-karton məmulatların, tullantı plastik materiallarının, süngər tullantılarının təkrar emalı sahələri üzrə 5 rezidenti vardır. Bu rezidentlər tərəfindən sənaye parkına 23 milyon manat investisiya yatırılıb, 400-ə yaxın daimi iş yeri yaradılıb. Sahibkarların marağını nəzərə alaraq, Balaxanı Sənaye Parkının fəaliyyətinin genişləndirilməsi nəzərdə tutulur. Artıq sahibkarlar Balaxanı Sənaye Parkında polietilen və polipropilen tullantılarının, polietilen tullantılarının təkrar emalından yapışqan lent istehsalı, qida yağlarının təkrar emalından biodizel, taxta tullantıların emalından kömür, qida tullantılarından gübrə və yem, kağız tullantılarından meyvə-tərəvəz üçün qablaşdırma məmulatları istehsalı sahələri üzrə fəaliyyət göstərmək üçün müraciət ediblər”, - deyə Ş.Mustafayev bildirib.
Nazir deyib ki, Mingəçevir Sənaye Parkında yüngül sənaye məhsulları, o cümlədən iplik, boyama, toxuma, tikiş, corab, ayaqqabı və tibbi kosmetika istehsalı üzrə 9 fabrikin yaradılması ilə 150-200 milyon dollar investisiya qoyuluşu və 5 mindən çox yeni iş yerinin açılması nəzərdə tutulur. Sənaye Parkının müəssisələr üçün xammal yerli məhsullar hesabına təmin ediləcək, xammaldan son məhsuladək istehsal zənciri qurulacaq. Sənaye Parkında inşa olunan “Mingəçevir Tekstil” fabriki bu ilin birinci rübündə istismara veriləcək. Ümumi dəyəri 65 milyon ABŞ dolları olan müəssisədə 550 yeni iş yerinin yaradılması nəzərdə tutulur.
“Gəmiqayırma sahəsində ixtisaslaşmış Qaradağ Sənaye Parkında Bakı Gəmiqayırma Zavodu fəaliyyət göstərir və zavodda yüksək yükgötürmə qabiliyyətinə malik tanker, dəniz təchizat gəmisi və digər təyinatlı gəmilərin tikintisi həyata keçirilir. Artıq Bakı Gəmiqayırma Zavodunda onlarla gəmi tikilərək istifadəyə verilib, 100-ə yaxın gəmi təmir edilib. BP şirkətinin sifarişi ilə tikilən və dəyəri 378 milyon ABŞ dolları olan “Xankəndi” sualtı tikinti gəmisi istismara verilib. Hazırda müəssisədə 2 ədəd “Ro-pax” tipli gəmi bərənin və 2 ədəd neftdaşıyan tankerin inşası davam etdirilir”, - deyə nazir qeyd edib.
O bildirib ki, əczaçılıq məhsullarının istehsalı üzrə ixtisaslaşmış Pirallahı Sənaye Parkında təməli qoyulmuş 2 dərman zavodunun - Azərbaycan-Rusiya birgə müəssisəsi olan “Hayat Pharm” və Azərbaycan-İran birgə müəssisəsi olan “Caspian Pharmed” zavodlarının, eləcə də birdəfəlik şprislər istehsal edəcək “Diamed Co” zavodunun tikintisi istiqamətində müvafiq tədbirlər görülür. Bu zavodlarda ağrıkəsici, ürək-damar xəstəlikləri, qeyri-steroid iltihab əleyhinə vasitə, antihistamin kateqoriyalı dərman vasitələri, həmçinin vitaminlər və qida əlavələri istehsal ediləcək. Ümumilikdə, bu müəssisələrdə 350-yə yaxın yeni iş yerinin açılması nəzərdə tutulur. Bundan başqa, 2017-ci ildə “Azərbaycan İnvestisiya Şirkəti” ASC və Ukraynanın “İndar” şirkəti arasında Pirallahı Sənaye Parkında əczaçılıq müəssisəsinin yaradılmasına dair anlaşma memorandumuna əsasən, “İndar” şirkəti Sənaye Parkında beynəlxalq standartlara uyğun infuziya və inyeksiya məhlulları istehsal edəcək. Eyni zamanda, ölkəmizdə əczaçılıq sənayesinə maraq göstərən bir sıra aparıcı şirkətlərlə danışıqlar aparılır.
“Ümumilikdə, sənaye parklarında rezidentlər tərəfindən 2,5 milyard ABŞ dolları investisiya yatırılıb və 11 minədək iş yeri yaradılıb. Növbəti mərhələdə isə 1,1 milyard ABŞ dollarından çox investisiya yatırılması və 7500-dən artıq yeni iş yeri yaradılması nəzərdə tutulur”, - deyə iqtisadiyyat naziri bildirib.
Ş.Mustafayev qeyd edib ki, 2017-ci ildə Neftçala Sənaye Məhəlləsi istifadəyə verilib. Masallı, Hacıqabul və Sabirabad sənaye məhəllələrinin təşkili işləri isə davam etdirilir.
Nazir sənaye parkları və məhəllələrinin tikintisi istiqamətində işlərin, o cümlədən sənaye zonalarına yeni rezidentlərin cəlb olunması üçün təbliğat işlərinin, eləcə də digər rayonlarda yeni sənaye parkları və məhəllələrinin yaradılması istiqamətində araşdırmaların sürətləndirilməsi barədə nazirliyin aidiyyəti strukturlarına müvafiq tapşırıqlar verib.
Kollegiya iclasında bildirilib ki, Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanında tikinti işləri və liman ərazisi daxil olmaqla azad ticarət zonası tipli xüsusi iqtisadi zonanın yaradılması işləri davam etdirilir. Hazırda limanda tikinti işləri sürətlə davam etdirilir və bu işlər liman kompleksinin bütün seqmentlərini əhatə edir. Tikinti işlərinə 1500-dək işçi qüvvəsi və 300-ə yaxın müxtəlif təyinatlı inşaat texnikası cəlb olunub. Bu ilin yanvar ayının əvvəlində dövlət başçısının iştirakı ilə Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı kompleksində Ro-Ro terminalının açılışı olub. İldə 60 minə yaxın TIR və ya 1,8 milyon ton yük qəbul etmək gücündə olan terminal müasir texniki tələblərə uyğun tikilib. 2018-ci il birinci rübün sonunadək limanda 7 ümumi yük körpüsünün tikintisinin, anbarların, yardımçı binaların, digər əlaqəli infrastruktur obyektlərinin quraşdırılmasının başa çatdırılması nəzərdə tutulur. Limanın əməliyyat binasının inşası 2018-ci ilin may ayında başa çatdırılacaq.
Qeyd olunub ki, dövlət başçısının tapşırığına uyğun olaraq, Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının birinci mərhələsinin bu ilin birinci yarısında istifadəyə verilməsi, gələcəkdə tələbat artdıqca limanın 50-70 faiz genişləndirilməsi nəzərdə tutulur.
Ənənəvi sənaye sahələrindən olan xalçaçılığın inkişafı məqsədilə 10 rayonda xalçaçılıq müəssisəsinin tikintisi işləri yekunlaşıb, dövlət başçısının iştirakı ilə 3 xalçaçılıq müəssisəsi açılıb. Bu sahədə ümumilikdə 1600 yeni iş yeri yaradılıb. Hazırda daha 10 müəssisənin, həmçinin 5 yun və boyaq maddələri tədarükü məntəqələrinin tikintisi üçün hazırlıq işləri aparılır.
İclasda vurğulanıb ki, Prezident İlham Əliyev tərəfindən böyük ixrac potensialına və ölkəyə valyuta gətirmək imkanına malik olan ənənəvi sahələrin inkişaf etdirilməsi, pambıqçılıq, baramaçılıq, üzümçülük, tütünçülük, zeytunçuluq, fındıqçılıq, çayçılıq, arıçılıq və digər sahələrin inkişafı istiqamətində qarşıya mühüm vəzifələr qoyulub. Bu tapşırıqların icrası məqsədilə əlavə torpaq sahələrinin əkin dövriyyəsinə cəlb olunması işləri görülür, sahibkarlara güzəştli kreditlərdən və aqrolizinq xidmətlərindən daha geniş istifadə imkanları yaradılır, mütəmadi olaraq istehsalçılarla görüşlər təşkil edilir, qarşıya çıxan məsələlər operativ həllini tapır. Diqqətə çatdırılıb ki, ötən il pambıqçılıqla məşğul olan 195 sahibkara 10,2 milyon manat, tütünçülük sahəsi üzrə 100-ə yaxın sahibkara 1,6 milyon manat güzəştli kredit verilib. Bu kreditlər hesabına 900-dən çox yeni iş yeri yaradılıb.
Prezident İlham Əliyevin yeni həyat bəxş etdiyi və “Böyük Qayıdış”ın rəmzinə çevrilən Cəbrayıl rayonunun Cocuq Mərcanlı kəndində Yem Emalı Müəssisəsinin tikintisi başa çatdırılıb və hazırda istehsal avadanlıqları quraşdırılır. Müəssisə bu ilin fevralında istifadəyə veriləcək. Cocuq Mərcanlı kəndində sahibkarlıq fəaliyyətinin genişləndirilməsi və investisiya layihələrinin maliyyələşdirilməsi istiqamətində işlər davam etdirilir.
Dövlət başçısının tapşırığına əsasən, yeni əkin sahələrinin dövriyyəyə cəlb edilməsi, meliorativ tədbirlərin aparılması davam etdiriləcək və bunun üçün Dövlət İnvestisiya Proqramında müvafiq vəsaitlər ayrılıb.
İslahatlar ili kimi tarixə düşən 2017-ci ildə özəl sektorun inkişafı, sahibkarlıq fəaliyyətinin genişləndirilməsi istiqamətində tədbirlər davam etdirilib, bu sahədə bir sıra islahatlar aparılıb. Bildirilib ki, İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən “ASAN xidmət” mərkəzləri vasitəsilə 2017-ci ildə sahibkarlara 1646 lisenziya verilib ki, bunun da 1027-si yeni, 619-u müddətsiz lisenziya ilə əvəz edilib və ya yenidən rəsmiləşdirilmiş lisenziyalardır. Lisenziyaların verilməsinə başlanıldığı 2015-ci il noyabrın 2-dən indiyədək isə sahibkarlara ümumilikdə 5 min lisenziya verilib. Bu lisenziyaların 2 min 694-ü yeni, 2 min 306-sı isə müddətsiz lisenziya ilə əvəz edilib və ya yenidən rəsmiləşdirilmiş lisenziyalardır. Lisenziyalar əsasən əczaçılıq, tikinti-quraşdırma işləri, özəl tibb, tikintisinə icazə tələb olunan və barəsində məlumatlandırma icraatı tətbiq olunan bina və qurğuların layihələndirilməsi, baytarlıq preparatlarının satışı, maye və təbii qaz təsərrüfatı obyektlərinin quraşdırılması, dağ-mədən işləri, dağ və buruq qazmalarının aparılması, təhlükəli yüklərin nəqliyyat vasitəsilə daşınması, təhsil, bitki mühafizə vasitələrinin və aqrokimyəvi maddələrin idxalı, yanğından mühafizə, qaldırıcı qurğuların, metallurgiya avadanlığının, təzyiq altında işləyən qazanların, tutumların quraşdırılması və təmiri, rabitə xidmətləri sahələrinə verilib.
2017-ci ildə “Qrant haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununa müvafiq olaraq, İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən kommersiya hüquqi şəxslərin 141 qrant müqaviləsi qeydiyyata alınıb.
Qeyd edilib ki, ötən il vergi yoxlamaları istisna olmaqla sahibkarlıq subyektlərində cəmi 83 yoxlama keçirilib. Müqayisə üçün, 2015-ci ildə belə yoxlamaların sayı 61 mindən çox olub. Vergi yoxlamaları, dərman vasitələrinin keyfiyyəti və təhlükəsizliyi qaydalarına riayət edilməsi və qida məhsullarının təhlükəsizliyinə nəzarətin həyata keçirilməsi ilə bağlı aparılan yoxlamalar istisna olmaqla, sahibkarlıq sahəsində yoxlamaların dayandırılması müddəti 2021-ci il yanvarın 1-dək artırılıb.
Bildirilib ki, indiyədək sahibkarlara investisiya dəyəri 2 milyard manatdan çox olan layihələr üzrə 236 investisiya təşviqi sənədi və bu investisiya təşviqi sənədləri əsasında 1162 təsdiqedici sənəd verilib. Səkkiz iqtisadi rayonu əhatə edən investisiya layihələrinin 0,4 faizi Bakı şəhərinin, 38,1 faizi Bakıətrafı qəsəbələrin və Abşeron rayonunun, 61,5 faizi isə digər şəhər və rayonların payına düşür. Layihələrin 38,1 faizi kənd təsərrüfatı, 61,9 faizi isə sənaye sahələrini əhatə edir. Bu layihələrin reallaşması nəticəsində 16 minə yaxın yeni iş yerinin açılacağı gözlənilir.
“Azərbaycanın biznes ictimaiyyətində menecerlərin ixtisasının artırılması üzrə Almaniya-Azərbaycan birgə Proqramı” çərçivəsində 38-i 2017-ci ildə olmaqla, indiyədək 338 sahibkar və menecer Almaniyada 1 ay müddətində “İqtisadi kooperasiya” üzrə ixtisasartırma kursu keçib. Kollegiya iclasında qeyd edilib ki, Proqram çərçivəsində gənc sahibkar və menecerlər 2018-ci ildə də Almaniyada ixtisasartırma kurslarına göndəriləcək. Aqrar sahədə fəaliyyət göstərən gənc sahibkar və menecerlərdən növbəti qrupu bu ilin fevralında Almaniyaya göndəriləcək.
2017-ci ildə Yevlaxda yerləşən Aran Regional İnkişaf Mərkəzində ölkə üzrə 2-ci regional biznes-inkubator yaradılıb və hazırda 21 gənc biznes sahəsində biliklərini artırırlar. Qeyd edək ki, Xaçmazda yerləşən Quba-Xaçmaz Regional İnkişaf Mərkəzində də 2014-cü ildən biznes-inkubator fəaliyyət göstərir və indiyədək 50-yə yaxın gənc bu imkanlardan yararlanıb. Bununla yanaşı, ötən il Quba-Xaçmaz və Aran Regional İnkişaf Mərkəzlərində qadınlar üçün də biznes-inkubatorlar fəaliyyətə başlayıb.
İqtisadiyyat Nazirliyinin Bakı Biznes Tədris Mərkəzi tərəfindən 2017-ci ildə Bakıda və ölkə regionlarında 2 min 500-dən çox dinləyicinin iştirakı ilə biznes-planların və investisiya layihələrinin hazırlanması, marketinq, menecment, brendləşdirmə, ekoloji təmiz kənd təsərrüfatının inkişafı və sair mövzularda 124 tədbir keçirilib, 750-yə yaxın məsləhət xidmətləri göstərilib.
Kollegiya iclasında özəl sektorda həyata keçirilən layihələrə dövlət dəstəyi tədbirlərinin gedişi də müzakirə olunub. Bildirilib ki, özəl sektorun uzunmüddətli və əlverişli şərtlərlə maliyyə resurslarına çıxışının təmin olunması üçün hər il olduğu kimi, ötən ildə də sahibkarlığın güzəştli kreditləşdirilməsi davam etdirilib. İclasda sənayedə və aqrar sektorda həyata keçirilən layihələrə dövlət dəstəyi tədbirlərinin gücləndirilməsi, fındıqçılığın, tütünçülüyün, arıçılığın, zeytunçuluğun inkişafı, yeni zeytun bağlarının salınmasının dəstəklənməsi, o cümlədən bu sahələrə güzəştli kreditlərin verilməsinin davam etdirilməsi barədə tapşırıqlar verilib.
İclasda idxaldan asılılığın azaldılması, ərzaq təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi, eləcə də qeyri-neft məhsullarının ixracının genişləndirilməsinin dövlət başçısının sosial-iqtisadi siyasətinin prioritetlərindən olduğu bir daha vurğulanıb. Nazirlər Kabinetinin iclasında Prezident İlham Əliyev ticarət nümayəndəliklərinin yaradıldığı və ixrac missiyalarının təşkil edildiyi ölkələrə və bölgələrə ixracın həcminin artırılması barədə tapşırığının icrası məqsədilə nazirliyin struktur bölmələrinə müvafiq göstərişlər verilib.
Qeyd olunub ki, hazırda İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən dövlət başçısının qeyri-neft məhsullarının ixracının stimullaşdırılması ilə bağlı müvafiq Fərman və Sərəncamından irəli gələn tapşırıqların icrası istiqamətində tədbirlər, yerli məhsulların ixracının, rəqabətədavamlı və ixrac potensiallı məhsullar bazasının genişləndirilməsi istiqamətində işlər davam etdirilir. Bildirilib ki, ixracın stimullaşdırılmasında xüsusi əhəmiyyət kəsb edən ixrac təşviqi mexanizmi artıq öz nəticələrini verir. İndiyədək bu mexanizm çərçivəsində şərab, pambıq ipliyindən məmulatlar, konservlər, sular, şirələr, fındıq və digər məhsullar üzrə Rusiya, ABŞ, Çin, Almaniya, Türkiyə, Belarus və sair ölkələrə ixrac müqabilində sahibkarlara 2,9 milyon manatı 2017-ci ildə olmaqla 3,5 milyon manata yaxın vəsait ödənilib.
Prezident İlham Əliyevin “Xarici ölkələrə ixrac missiyalarının təşkilinə, xarici bazarların araşdırılması və marketinq fəaliyyətinə, “Made in Azerbaijan” brendinin xarici bazarlarda təşviqinə, yerli şirkətlərin ixracla bağlı xarici ölkələrdə sertifikat və patentlər almasına, ixracla əlaqəli tədqiqat-inkişaf proqram və layihələrinə çəkilən xərclərin dövlət büdcəsi hesabına ödənilən hissəsinin müəyyənləşdirilməsi və ödənilmə mexanizminin tənzimlənməsi Qaydasının təsdiq olunması haqqında” 2016-cı il 5 oktyabr tarixli Fərmanından irəli gələn vəzifələrin icrası ixracqabiliyyətli məhsul istehsalının genişlənməsinə, məhsulların keyfiyyətinin daha da yaxşılaşmasına, eləcə də yerli və xarici bazarlarda rəqabətədavamlı məhsulların çeşidlərinin artırılmasına mühüm təkan verib. Fərmanın icrası istiqamətində 2017-ci ildə 10 ixrac missiyası təşkil edilib, Azərbaycan şirkətləri xarici ölkələrdə təşkil olunmuş 5 beynəlxalq sərgidə “Made in Azerbaijan” vahid ölkə stendi ilə təmsil olunub. Bu tədbirlər çərçivəsində Səudiyyə Ərəbistanı, İspaniya, Misir, Əfqanıstan, Rusiya, Belarusiya, Litva və digər ölkələrə Azərbaycan istehsalı olan meyvə-tərəvəz, nar şirəsi, şərab məhsulları, ət məhsulları, quru süd, fındıq, qənnadı məhsulları, bal, çay kimi kənd təsərrüfatı və qida sənayesi məhsullarının, həmçinin Naftalan nefti, tikinti materialları, mebel və digər məhsulların ixracına dair 70-ə yaxın müqavilə imzalanıb və razılaşmalar əldə olunub. “Rossiya 24” telekanalında Azərbaycanın meyvə və meyvə şirələrinə dair reklam çarxları nümayiş olunub, şirkətlərin sifarişi əsasında 30-dan çox məhsul üzrə araşdırmalar aparılıb. Bundan başqa, “Buta Airways” təyyarələrində reklam yerləşdirilib, təyyarələrdə təklif olunan Azərbaycan məhsullarının siyahısı genişləndirilib. “SOCAR Georgia Petroleum” şirkətinin yanacaqdoldurma məntəqələri üçün 10 stend hazırlanıb və həmin stendlər yanvar ayının sonunadək məntəqələrdə yerləşdiriləcək.
Qeyd edilib ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2018-ci il 11 yanvar tarixli Fərmanı ilə ixracın dəstəklənməsi mexanizmlərinin və stimullaşdırıcı tədbirlərin əhatə dairəsi daha da genişləndirilib. Fərmana uyğun olaraq, 2018-ci ildə xarici ölkələrə daha çox ixrac missiyaları həyata keçiriləcək və ilk dəfə olaraq Azərbaycana alıcı missiyaları təşkil olunacaq, beynəlxalq sərgilərdə Azərbaycan vahid ölkə stendi ilə təmsil olunacaq, ixracla məşğul olan sahibkarlara maliyyə dəstəyi daha da gücləndiriləcək. Bu il Azərbaycan məhsullarının xarici ölkələrdə təşviqi məqsədilə təşkil ediləcək tədbirlərdə 2018-ci ilin əvvəlində təqdimatı keçirilmiş yeni “Made in Azerbaijan” loqosundan istifadə olunacaq.
Bildirilib ki, ölkəmizin rəqabətqabiliyyətli məhsullarının ixracının təşviq edilməsi məqsədilə 2017-ci ildə Belarusda Azərbaycanın Ticarət Evi fəaliyyətə başlayıb. Belarus Ticarət Evində daimi fəaliyyət göstərən sərgidə Azərbaycan şirkətlərinin istehsal etdiyi müxtəlif növ məhsullar nümayiş olunur. Artıq Azərbaycan Ticarət Evi Belarusa alkoqollu içkilər idxal etmək hüququ da əldə edib. Bununla da, Azərbaycan Ticarət Evi Belarusda bu hüquqa malik olan 29 dövlət və özəl müəssisənin siyahısında yer alıb.
İclasda qeyd olunub ki, Latviyada Azərbaycan Ticarət Evi artıq qeydiyyata alınıb və bu il fəaliyyətə başlayacaq. Ukraynada isə Azərbaycan Ticarət Evinin yaradılması istiqamətində işlər davam etdirilir. Eyni zamanda, Rusiya Federasiyası, Çin Xalq Respublikası, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Mərkəzi Avropa ölkələri üzrə Azərbaycanın ticarət nümayəndələri təyin edilib və hazırda onların fəaliyyətinin gücləndirilməsi məqsədilə təşkilati işlər aparılır.
Bundan başqa, Azərbaycan məhsullarının ixracında istehsalçılara dəstək göstərmək və ixracatçılar arasında daimi ünsiyyət platformasını formalaşdırmaq məqsədilə yaradılmış İxracatçılar Klubunun 2017-ci ildə 10 iclası keçirilib, Xurma, Tütün, Çay, Mebel, Tekstil, Tikinti Materialları İxracatçıları və İstehsalçıları, Qadın Sahibkarlar Assosiasiyaları yaradılıb, 160-dən çox şirkətə ixraca dair xidmətlər göstərilib.
Görülmüş tədbirlər nəticəsində 2017-ci ildə qeyri-neft ixracı 24,4 faiz, o cümlədən kənd təsərrüfatı və emalı məhsullarının ixracı 28,6 faiz, sənaye məhsullarının ixracı 20,8 faiz, xarici ticarət fəaliyyəti ilə məşğul olan sahibkarlıq subyektlərin sayı 14,5 faiz artıb. Ötən il Azərbaycandan 3 min 179 çeşiddə məhsul ixrac edilib.
Kollegiya iclasında ixrac missiyalarının, işgüzar görüşlərin səmərəliliyinin daha da artırılması, ixracda xüsusi əhəmiyyət kəsb edən qablaşdırma müəssisəsinin qısa müddətdə yaradılması istiqamətində nazirliyin müvafiq qurumlarına tapşırıqlar verilib.
Bildirilib ki, əlverişli coğrafi mövqeyi olan Azərbaycanın tranzit potensialının reallaşdırılması Prezident İlham Əliyevin iqtisadi diversifikasiya siyasətində mühüm yer tutur. Bununla əlaqədar 2017-ci ildə də ölkəmizin tranzit imkanlarının genişləndirilməsi istiqamətində önəmli işlər görülüb. Hazırda İran ərazisində Rəşt-Astara dəmir yolu xəttinin tikintisinin maliyyələşdirilməsinə dair müzakirələr aparılır. Bu layihənin icrasından sonra Fars körfəzindən Rusiyaya, eləcə də Şərqi və Şimali Avropa ölkələrinə yüklərin daşınması daha səmərəli olacaq, Şimal-Cənub dəhlizinin Azərbaycandan keçməklə infrastrukturu təmin olunacaq.
Qeyd olunub ki, tranzit yüklərin daşınmasında iritonnajlı yük avtomobillərinin keçid prosedurlarının sadələşdirilməsi, gediş-gəliş xərclərinin təqribən 40 faizədək aşağı salınması nəticəsində 2017-ci ildə ölkə ərazisindən 25 mindən çox yük avtomobili keçib ki, bu da ötən illə müqayisədə 20 faiz çoxdur. Ümumiyyətlə, görülmüş işlər nəticəsində 2017-ci ildə ölkə ərazisindən 10,4 milyon ton tranzit yük daşınıb ki, bu da 2016-cı illə müqayisədə 16 faiz çoxdur. Ötən il istifadəyə verilmiş Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu Azərbaycanın tranzit potensialının daha səmərəli reallaşdırılmasında önəmli olacaq.
Kollegiya iclasında qeyd edilib ki, Azərbaycanın turizm potensialı, ölkədəki siyasi sabitlik və təhlükəsizlik turizm sektorunun inkişafı üçün geniş imkanlar açır. Bu imkanların reallaşdırılması üçün dövlət başçısının tapşırığına uyğun olaraq, bu sahədə əlavə tədbirlər görülür.
Dövlət başçısının tapşırığına uyğun olaraq, 2018-ci ildə də sosial layihələrin icrasına xüsusi diqqət yetiriləcək, səhiyyə obyektlərinin, uşaq bağçalarının tikintisi, eləcə də qəzalı vəziyyətdə olan məktəblərin əsaslı təmiri və ya yenidənqurulması işləri davam etdiriləcək, modul tipli məktəblər inşa olunacaq. Dövlət İnvestisiya Proqramında bu məsələnin həlli üçün müvafiq vəsait nəzərdə tutulub. Bu modul tipli məktəblər Neftçala Sənaye Zonasında hazırlanacaq.
İstehlak bazarında satılan malların keyfiyyət və təhlükəsizliyinə nəzarət məqsədilə 2017-ci ildə 6374 nümunənin müayinəsi aparılıb, aşkar edilmiş çatışmazlıqların aradan qaldırılması üçün müvafiq tədbirlər görülüb.
Bildirilib ki, sahibkarların və istehlakçıların maarifləndirilməsi məqsədilə ötən il Bakıda və regionlarda 13 konfrans və “dəyirmi masa” təşkil edilib, ticarət qaydalarına əməl olunması ilə bağlı 10 maarifləndirici məlumat 560 mindən artıq elektron ünvana göndərilib, istehlakçı hüquqlarına dair 18 adda 32 mindən artıq buklet, 6 adda 3 minə qədər yaddaş kitabçası paylanılıb.
Qeyd olunub ki, ötən il mənzil fondunun yeni idarəetmə üsulları əsasında idarə olunmasının təşkili istiqamətində tədbirlər davam etdirilib. Artıq Bakı şəhərinin ayrı-ayrı ünvanlarında və Abşeron rayonunda yerləşən çoxmənzilli binalarda yaradılmış mənzil mülkiyyətçiləri müştərək cəmiyyətlərinin (MMMC) 70-ə yaxını Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən dövlət qeydiyyatına alınıb, 40-dan çox MMMC-nin yaradılması istiqamətində işlər davam etdirilir. Hazırda İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən Bakı, Gəncə, Sumqayıt, Xırdalan və Mingəçevir şəhərlərində yerləşən çoxmənzilli binalarda yeni idarəetmə üsullarının tətbiqi və MMMC-nin yaradılması ilə bağlı müvafiq maarifləndirici və təşkilati işlər həyata keçirilir.
Bildirilib ki, İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən vətəndaşlara göstərilən dövlət xidmətlərin elektronlaşdırılması, onların sayının və keyfiyyətinin artırılması, bu sahədə tələb olunan sənədlərin sayının azaldılması və vətəndaş məmnunluğunun yüksəldilməsi məqsədilə işlər 2017-ci ildə də davam etdirilib. Hazırda İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən 14-ü interaktiv, 5-i informativ olmaqla vətəndaşlara 19 elektron xidmət göstərilir. Nazirlik tərəfindən göstərilən 6 elektron xidmət artıq “E-hökumət” portalına (www.e-gov.az) inteqrasiya olunub. Hazırda digər elektron xidmətlərin “E-hökumət” və “Azexport” portallarına inteqrasiya olunması istiqamətində tədbirlər görülür.
Sonra kollegiyanın gündəliyinə uyğun olaraq, nazirliyin struktur bölmələrinin rəhbərlərinin müvafiq sahələr üzrə məruzələri dinlənilib.
İqtisadiyyat Nazirliyinin Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun icraçı direktoru Şirzad Abdullayev Fondun 2017-ci il üzrə fəaliyyətinə, o cümlədən aqroparkların yaradılması sahəsində görülmüş işlərə dair məlumat verib. Bildirilib ki, Fondun tarixində ilk dəfə olaraq ötən il dövlət büdcəsindən vəsait ayrılmadan investisiya layihələri maliyyələşdirilib. Belə ki, 2017-ci ildə Fond tərəfindən 1953 sahibkara geri qaytarılan vəsaitlər hesabına 146 milyon manat güzəştli kredit verilib. Bu kreditlərdən istifadə etməklə investisiya layihələrinin reallaşdırılması 6 min 600-ə yaxın yeni iş yerinin yaradılmasına imkan yaradır. Verilmiş kreditlərin 65 faizi respublikanın regionlarının, 35 faizi isə Bakı şəhərinin qəsəbələrinin payına düşür. Güzəştli kreditlərin 67,6 faizi aqrar sektorun, 32,4 faizi müxtəlif sənaye məhsullarının istehsalı və emalı sahələrinin inkişafına yönəldilib. Dövlətin güzəştli kreditləri hesabına maliyyələşdirilən 61 istehsal, emal və infrastruktur müəssisəsi 2017-ci ildə fəaliyyətə başlayıb. 2018-ci ildə daha 40 layihənin başa çatdırılması nəzərdə tutulur.
Bildirilib ki, sahibkarların maarifləndirilməsi, nümunəvi investisiya layihələrin təqdim olunması, güzəştli kreditlərin verilməsi ilə bağlı 2017-ci ildə 3 min 800 sahibkarın iştirakı ilə 40 işgüzar forum keçirilib. Ümumilikdə, indiyədək layihələrinin ümumi dəyəri 4 milyard manatdan çox olan 34 min 600 sahibkara 2,1 milyard manat güzəştli kredit verilib.
Qeyd edilib ki, sahibkarlara dövlət tərəfindən güzəştli kreditlərin verilməsi 2018-ci ildə də davam etdiriləcək. Bu il geri qaytarılan vəsaitlər hesabına sahibkarlıq subyektlərinə aqroparkların, ətlik və südlük istiqamətli cins iribuynuzlu heyvandarlıq komplekslərinin, logistik mərkəzlərin, meyvə-tərəvəz emalı müəssisələrinin, intensiv bağçılıq və tingçilik təsərrüfatlarının, texniki bitkiçilik, idxaləvəzləyici qida və qeyri-qida məhsullarının istehsalı və emalı müəssisələrinin yaradılması, eləcə də kiçik sahibkarlığın inkişafı və digər istiqamətlər üzrə prioritet hesab olunan layihələrin maliyyələşdirilməsinə ilkin olaraq 170 milyon manat güzəştli kredit verilməsi nəzərdə tutulur.
Bildirilib ki, dövlət başçısının tapşırığına uyğun olaraq, ölkənin 28 rayonu üzrə qeyri-səmərəli və istifadəsiz kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlarda 183 min hektar ərazidə 43 aqroparkın yaradılması prosesi sürətlə aparılır. Aqroparkların yaradılmasına 251 milyon manat, o cümlədən infrastruktur təminatına 149 milyon manat dövlət investisiyası və 102 milyon manat güzəştli kredit ayrılıb, 11 aqropark üzrə 350 milyon manat dəyərində dövlət investisiya təşviqi sənədi verilib, kompleks aqrolizinq xidmətləri göstərilib. Aqroparkların 3-də birinci mərhələ başa çatdırılıb, 25-də tikinti-quraşdırma və 15-də layihələndirmə işləri aparılır. 2018-ci ildə 15 aqropark istifadəyə veriləcək. Aqroparkların yaradılması ərzaq təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsinə, emal sənayesinin davamlı olaraq yüksək keyfiyyətli və maya dəyəri aşağı olan xammalla təmin olunmasına, yerli məhsulların rəqabət qabiliyyətliliyinin daha da artmasına səbəb olacaq.
“Azərbaycan İnvestisiya Şirkəti” ASC-nin icraçı direktoru Rövşən Nəcəf məruzəsində sənaye məhəllələrinin yaradılması istiqamətində görülən işlər barədə məlumat verib. Bildirilib ki, 2017-ci ildə istifadəyə verilmiş Neftçala Sənaye Məhəlləsində 9 müəssisə və 1 kiçik sahibkarlıq emalatxanası fəaliyyət göstərir. Artıq 6 müəssisə fəaliyyətə başlayıb. Rezidentlər tərəfindən Sənaye Məhəlləsinə ümumilikdə 45,3 milyon manat investisiya yatırılıb, 500-ə yaxın yeni iş yeri yaradılıb. 2018-ci ilin birinci rübündə Neftçala Sənaye Məhəlləsində “Azproduct” MMC (balıq konservi və soyudulmuş balıq üzrə ixtisaslaşmış), “Gilan Pivot” MMC (PİVOT suvarma sistemləri istehsalı), “Azərmaş” ASC və “İran Khodro” birgə avtomobil zavodunun fəaliyyətə başlaması nəzərdə tutulur.
Sahibkarların marağı nəzərə alınaraq yeni layihələrin icrası məqsədilə Neftçala Sənaye Məhəlləsinin ərazisinin əlavə 5 hektar genişləndirilməsi nəzərdə tutulur və artıq müvafiq prosedurlara başlanılıb.
Bildirilib ki, Masallı Sənaye Məhəlləsində tikinti işləri sürətlə aparılır və birinci mərhələ çərçivəsində tikinti işləri 2018-ci ilin fevral ayında başa çatdırılacaq və sənaye məhəlləsindəki istehsal sahələri sahibkarların istifadəsinə veriləcək. Ümumi ərazisi 10 hektar olan Masallı Sənaye Məhəlləsində birinci mərhələdə üç istehsalat korpusu, inzibati və texniki binalar, köməkçi sahələr tikiləcək. Sahibkarlar tərəfindən artıq ümumi dəyəri 33 milyon manatdan çox olan 33 layihə təklifi təqdim olunub. İlk olaraq Sənaye Məhəlləsində ümumi dəyəri 7,1 milyon manat olan 9 layihənin icrasına başlanılacaq. 200-dən çox iş yerinin yaradılacağı bu layihələrdən 4-ü mebel istehsalı, digərləri plastik məmulatlar, metal məmulatlar, tikinti materialları, kabel istehsalı və dulusçuluq məmulatları istehsalı sahələrini əhatə edir. Bu müəssisələrin cari ilin aprel ayında fəaliyyətə başlaması nəzərdə tutulur. Hazırda tikintidə 200 nəfər çalışır. Müəssisələrin işə düşməsi nəticəsində 600-dən çox yeni iş yeri açılacaq.
Qeyd olunub ki, dövlət başçısının ötən il imzaladığı Sərəncama əsasən, Hacıqabul Sənaye Məhəlləsi yaradılır. Sənaye Məhəlləsində tikinti işlərinə 2018-ci ilin fevralında başlanılması və iyul ayında başa çatdırılması nəzərdə tutulur. Tikinti işlərinə 200 nəfərdən çox işçi cəlb olunacaq. Sənaye Məhəlləsi əsasən ağır maşınqayırma, xüsusi vaqonqayırma, avtomobil və kompozit materialları istehsalı sahələrində ixtisaslaşacaq. Hacıqabul Sənaye Məhəlləsinə sahibkar marağı böyükdür və artıq 6 layihə təqdim edilib. Bu layihələr çərçivəsində 43 milyon manat investisiya yatırılması və 850-dən çox iş yerinin yaradılması planlaşdırılır.
R.Nəcəf deyib ki, 2017-ci ildə dövlət başçısı Sabirabad Sənaye Məhəlləsinin yaradılması barədə Sərəncam imzalayıb və sənaye məhəlləsinin təməlini qoyub. 20,3 hektar ərazidə salınacaq sənaye məhəlləsində tikinti işlərinə 2018-ci ilin fevral ayının sonlarında başlanılması və birinci mərhələnin iyul ayında başa çatdırılması nəzərdə tutulur. Sənaye Məhəlləsində yun tədarükü, pambıqtəmizləmə, taxta, plastik məmulatlar və tikinti materiallarının istehsalı, kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı müəssisələrinin və logistika mərkəzinin yaradılması nəzərdə tutulur.
Dövlət başçısının tapşırığına uyğun olaraq, digər rayonlarda da sənaye məhəllələrinin yaradılması istiqamətində iş aparılır.
Kollegiyanın sədri Şahin Mustafayev Nazirlər Kabinetinin 2017-ci ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan iclasında dövlət başçısının çıxışından irəli gələn və İqtisadiyyat Nazirliyi qarşısında qoyulmuş vəzifələrin vaxtında və keyfiyyətli icrası üçün nazirliyin struktur bölmələrinə konkret tapşırıqlar verib, bu vəzifələrin icrası ilə bağlı Tədbirlər Planının hazırlanması qərara alınıb.
İclasda İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyasının 2018-ci il üçün İş Planı təsdiq olunub, cari məsələlər müzakirə edilib.
1news.az
