Ekspert: “Qanuna uyğun olaraq fəaliyyət göstərən bütün sahibkarlıq subyektləri bu güzəştlərdən faydalanacaq”
Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 4 aprel tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş Tədbirlər Planına əsasən, pandemiyadan zərər çəkən sahələrdə fəaliyyət göstərən sahibkarlıq subyektlərinə vergi güzəştləri və tətillərinin verilməsi nəzərdə tutulur.
Bəs görəsən bu layihənin əhəmiyyəti nədir?
Məsələ ilə bağlı 1news.az-a danışan iqtisadçı Pərviz Heydərov bildirib ki, hökumətin yaranmış vəziyyətlə əlaqədar olaraq kiçik və orta sahibkarları nəzərdə tutub həyata keçirdiyi dəstək mexanizmi sahibkarların ayaqda qalması üçün atılan addımdır.
“Kiçik və orta sahibkarların vergi orqanları qarşısında, o cümlədən digər qurumlar qarşısında öhtəliklərinin müəyyən müddətə qarşılamaq, vergi güzəştlərinin tətbiqi yolu ilə sahibkarlara koronavirus dövründə, hansı ki, koronavirus dövrü tətbiq edilmişdi və bir çox sahədə məhdudiyyətlər təbiq olunmuşdu, bununla əlaqədar onların itkilərinin qarşısını almaq məqsədi güdür. Dövlət tərəfindən irəli sürülmüş müvafiq məhdudiyyətlərlə əlaqədar sahibkarlardan həm də öhtələrində olan işçi qüvvəsinin əməkhaqlarının ödənilməsi tələbi qarşıya qoyulub. Dövlət bu sahədə həmin yükün altına girib. Yəni, dövlət sahibkarlardan heç bir işçi qüvvəsini ixtisar etməmələri ilə yanaşı, eyni zamanda özünün tətbiq etdiyi məhdudiyyətdən irəli gələn çətinliklərlə əlaqədar olaraq təxminən 600 min nəfərə yaxın özəl sektorda çalışanların əməkhaqlarının ödənilməsi öhdəliyinin altına girib. Bütün bunlarda məqsəd kiçik və orta sahibkarların özlərini ayaqüstə saxlamalarını təmin etməkdir. Bundan başqa bir çox sahələrdə vergi güzəştləri tətbiq edilib. Qanuna uyğun olaraq fəaliyyət göstərən bütün sahibkarlıq subyektləri bu güzəştlərdən faydalanacaq”.
Pərviz Heydərov bildirib ki, koronavirus dövründə bir çox həqiqətlər üzə çıxdı.
“Bu həqiqətlərin bəziləri təəssüf hissi doğurur. İşsizlərə və koronavirus dövründə işini itirən vətəndaşlara 190 manat birdəfəlik ödəmə verilməsi ilə əlaqədar acı təəssüf hissi doğuran cəhət ondan ibarət oldu ki, bundan əmək müqaviqəsi olan, sui-istifadə etmək istəyənlər və s. vətəndaşlarımızın oldu. Eyni zamanda digər təəssüfləndirici fakt ondan ibarət oldu ki, işsizlik faizi rəsmi statistikaya uyğun deyil. Cənab Prezident 190 manat birdəfəlik ödəmə veriləcək şəxslərin sayını 200 min nəfərdən 600 min nəfərə qaldırılması ilə bağlı göstəriş verdi. Həmin o 190 manat birdəfəlik ödəmənin verilməsi mexanizmi bir çox həqiqətləri üzə çıxardı ki, ölkədə həqiqi işsizlik səviyyəsi rəsmi statistikada göstəriləndən daha çoxdu.
Başqa bir istiqamətə nəzər salsaq görərik ki, əmək müqavilələrinin bağlanması sayında da artım oldu. Necə olur ki, sahibkalara dövlət tərəfindən müvafiq maliyyə dəstəyi deyiləndən sonra sahibkarlar tərəfindən əmək müqavilələrinin bağlanmasında böyük böyük sıçrayış oldu. Aprelin 1-dən indiyəqədər 80 min əməkmüqaviləsi üzə bağlandı. Təbii ki, karantin rejimində bir çox sahədə fəaliyyətə məhdudiyyəti nəzərə alsaq, yeni işçi qüvvəsinin işə götürülməsindən söhbət gedə bilməz. Deməli üzə çıxarılanlar faktiki olaraq qeyri-formal məşğul əhali imiş. Bütün bunlar bəzi sahibkarların hələ də işçiləri müqavilə ilə işlətmədiyini göstərdi. Dövlətin atdığı humanist addımlardan qanuni şəkildə fəaliyyət göstərən bütün sahibkarlar faydalana biləcək”.
Qafar Ağayev
