Dünya

COVID-19 geri çəkilmir: Postsovet regionu ölkələri yeni məhdudiyyətlər dalğasına hazırlaşır – FOTO – VİDEO

09:18 - 25 / 06 / 2020

Son həftələrdə dünyanın bir çox ölkəsində və regionunda koronavirusa yoluxma halı daha da geniş yayılıb.

Xüsusilə, iyun ayının ortalarında Pekin və Çinin digər əyaləti Hebeydə yeni, daha geniş yoluxma halları aşkar edildi. Yaxın günlərdə isə Cənubi Koreya və İsraildə də epidemiyanın ikinci dalğası elan edildi.

Son həftələrdə İran, Cənubi Koreya, Pakistan, Şimali Makedoniya, Moldovada, eləcə də ABŞ-ın 21 ştatında infeksiyanın statistikası kəskin şəkildə artıb.

Bununla əlaqədar, bəzi ölkələr mövcud karantin tədbirlərini yenidən tətbiq etmək və ya sərtləşdirmək qərarına gəldilər. Bu qərara xüsusilə Çin, İspaniya, Portuqaliya, Bolqarıstan da gəlib.

Müstəqil Dövlətlər Birliyi (MDB) regionunda, ümumilikdə postsovet məkanında vəziyyət qeyri-sabitdir və məhdudlaşdırıcı tədbirlərin yenidən bərpasına məcbur edir.

Xüsusilə, yaxın günlərdə bir sıra karantin məhdudiyyətlərini (Antalyaya ilk beynəlxalq uçuş iyunun 20-də edildi) qaldıran Qazaxıstanda yeni yoluxma hallarının sayının aktiv artması səbəbindən karantin qaydaları yenidən tətbiq olunur.

Ötən həftə sonu ölkənin böyük şəhərlərində bəzi məhdudiyyətlər qüvvəyə minib: ticarət mərkəzləri, mağazalar, marketlər, kafe və restoranlar, habelə parklar, çimərliklər və idman mərkəzləri bağlanıb. Yaşı 65-dən yuxarı şəxslər üçün küçəyə çıxmaq qadağan edilib. Məhdudiyyətlərə məruz qalan şəhərlərin yaxınlığındakı turistik bölgələrə giriş bağlanıb.

TASS-ın məlumatına görə, 22 iyun, bazar ertəsi Qazaxıstan Prezidenti Qasım-Jomart Tokayev infeksiyanın miqyasını azaltmaq üçün əlavə təcili tədbirlər görülməsinə göstəriş verib. Qərara görə, ölkənin paytaxtı Nur-Sultan şəhərində - uşaq bağçaları iyunun 23-də bağlanacaq və şəhərin poliklinikaları müvəqqəti olaraq xəstə qəbulunu dayandıracaq.

Qazaxıstanda asimptomatik daşıyıcılar istisna olmaqla, 18 mindən çox yoluxma təsdiqlənib, 127 nəfər ölüb.

Xəstələnənlər arasında Qazaxıstanın ilk prezidenti Nursultan Nazarbayev, həmçinin səhiyyə naziri Eljan Birtanov, Məclisin sədri Nurlan Niqmatulin və prezidentin mətbuat katibi Berik Uali də var.

Qırğızıstan Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən yeni məhdudiyyətlərin tətbiq olunacağını da istisna etməyib. TASS agentliyi xəbər verir ki, pandemiyanın başlanğıcından bəri ölkədə 3,300-dən çox yoluxmuş şəxs qeydə alınıb, onlardan mindən çoxu son səkkiz gün ərzində yoluxanlardır.

“Mir” telekanalının məlumatına görə, bu həftə ölkədə anti-rekord olub – bir gündə 132 yoluxma halı qeydə alınıb. Bu, epidemiyanın ilk vaxtlarında yoluxanlardan bir neçə dəfə çoxdur. O zaman bir gündə 20-30 nəfər yoluxma qeydə alınırdı.

“Əgər vəziyyət pisləşərsə, yenidən məhdudiyyətlərə qayıda bilərik. Məhdudiyyətləri iqtisadi fəaliyyət obyektləri üçün təqdim etməyə məcbur olacağıq. Bazarlarda, ictimai nəqliyyatda və vətəndaşın bir çox təhlükəsizlik qaydalarına əməl etmədiyi digər yerlərdə tətbiq edəcəyik” - deyə Qırğızıstanın səhiyyə nazirinin müavini Nurbolot Usenbayev xəbərdar etdi.

Səhiyyə Nazirliyi həmçinin Respublikanın Operativ Qərargahına həftə sonları ictimai nəqliyyatın hərəkətini qadağan etməsini tövsiyə edib. Çünki ən çox insanın məhz nəqliyyatda yoluxduğu aşkar edilib. Bütün sərnişinləri hesablamaq və xüsusi jurnalda qeyd etmək təklif olunur.

Bununla yanaşı, Daşıyıcılar Assosiasiyasının rəhbəri Qriqori Nikolaidinin sözlərinə görə, ictimai nəqliyyatda bu, mümkün deyil. O hesab edir ki, insanlar öz təhlükəsizlikləri barədə özləri düşünməlidirlər.

Polis əməkdaşları maskaların taxılmasını yoxlayır – bu, avtobusda gediş üçün vacib şərtdir. Ayrıca, Qırğızıstan uşaq bağçalarının yenidən bağlanacağını da istisna etmir.

TASS-ın məlumatına görə, Moldova hökuməti bazar ertəsi, pandemiya ilə əlaqədar iyunun 30-na qədər tətbiq olunan fövqəladə vəziyyətin müddətini uzadılacağını söyləyib. Üstəlik, ölkənin baş naziri İon Kikunun sözlərinə görə, hazırda xəstəxanalardakı yerlərin 50-55%-i zəbt olunub.

“Güclərinin son həddində olan tibbi heyətin vəziyyəti daha mürəkkəbdir. Buna görə də əhalidən bir daha xahiş edirəm ki, nizam-intizama riayət etsin və qaydalara əməl etsinlər, çünki xəstəxanalardakı yerlərdən əlavə, orada bizə qayğı göstərəcək insanlara da ehtiyacımız var”, deyə Nazirlər Kabinetinin rəhbəri qeyd edib.

Moldovada yoluxanların ümumi sayı 14,3 min nəfəri keçib, təxminən 500 nəfər ölüb.

Bazar ertəsinə qədər Belarusiyada virusa yoluxmuş insanların sayı 518 artaraq 59 mini keçdi, ölənlərin ümumi sayı 351-ə çatdı. Pandemiya olduğu təqdirdə yerli hakimiyyət orqanları karantin tətbiq etmədi, ölkədə kütləvi tədbirlər keçirildi və 9 avqusta təyin edilmiş prezident seçkisi kampaniyası başladı.

ÜST nümayəndəliyi hesab edir ki, ölkə hələ də koronavirus infeksiyasının yerli ötürülmə mərhələsindədir, bu da kütləvi tədbirlərin təxirə salınmalı, iş yerlərində və təhsil müəssisələrində fiziki iştirakın azaldılmalı və insanların hərəkəti məhdudlaşdırılmalı olduğunu göstərir.

Ermənistanda da vəziyyət getdikcə çətinləşir, burada bir gündə 320 yeni yoluxma halı aşkarlanıb, infeksiyaya yoluxmanın ümumi sayı 21 min nəfəri keçib, 370-dən çox insan ölüb. Ölkədə fövqəladə vəziyyət rejimi iyulun 13-dək uzadılıb.

TASS yazır ki, bazar ertəsi rusiyalı həkimlərin birinci qrupu koronavirusla mübarizədə kömək etmək üçün Moskvadan xüsusi reyslə Yerevana uçdu. Tibbi avadanlıqlar və fərdi mühafizə vasitələri də gətirildi. Rusiyadan gələn növbəti həkim qrupunun iyul ayında olacağı gözlənilir.

Hakimiyyət yeni yoluxma hallarının aktiv artımını əhalinin karantin rejiminin tələblərinə məhəl qoymamaqla izah edir: insanlar maska taxmırlar, məsafələrə riayət etmirlər və gündəlik təmasların sayını azaltmağa çalışmırlar.

Fotoda: dezinfeksiya tuneli. Almatı, 14 may. Mənbə: RFE/RL

“Mir” telekanalının məlumatına görə, bu həftə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan növbəti dəfə Yerevan küçələrinə çıxıb - yoldan keçənlərə maska verərək, onları necə düzgün taxmağın vacib olduğunu izah etdi.

Maskalardan əlavə, insanlardan şəxsiyyəti təsdiq edən sənədləri də götürmələri tələb olunurdu. Qayda pozanlar 20 dollar cərimə olunur. Maskanın olmaması üçün də eyni məbləği ödənilməlidir.

Maska taxılmaması və ictimai yerlərdə məsafələrə riayət edilməməsi üçün cərimələr Tacikistanda da həyata keçirlir. “Mir”in reportajında bildirir ki, cərimə 30 dollar olacaq.

Yeni qaydalara görə, bir ay yarımdır bağlanan ölkənin ən böyük geyim bazarı indi işləyir. Satıcılar gündəlik dezinfeksiya işləri həyata keçirildiyini, qiymətlərin həddən artıq artırılmadığını və bütün təhlükəsizlik tədbirlərinə riayət etməyə çalışdıqlarını əmin edirlər.

Bu həftə Tacikistan Prezidenti Emoməli Rəhmon Çin lideri Si Cinpin ilə görüşərək göstərdikləri köməklərinə - mexaniki havalandırma, dərmanlar və həkimlər üçün qoruyucu vasitələrə görə təşəkkür etdi.

Sputnik agentliyinin Özbəkistan bölməsinin məlumatına görə, Özbəkistan yenidən karantin tədbirlərinə qayıdır, prezident Şavkat Mirziyoyevin dediyinə görə, “koronavirus ilə vəziyyət getdikcə mürəkkəbləşir”. Xüsusilə Təhlükəli İnfeksiyaların Qarşısının Alınması Mərkəzi son vaxtlar ölkədə bir sıra sosial hadisələrin və fəaliyyətlərin bərpa olunmasını epidemioloji vəziyyətin pisləşməsinin səbəbi hesab edir.

Bununla əlaqədar, iyunun 18-də Daşkəndin 71 məhəlləsində “qırmızı” karantin səviyyəsi tətbiq olunduğu elan edildi. Hər yerdə bütün giriş və çıxışlar bağlıdır, səyyar postlar quraşdırılıb. "Qırmızı" zonanın hüdudlarında yaşayan vətəndaşlar yalnız fövqəladə hallarda - dərman və ya qida üçün evdən çıxa bilər. Həmçinin təhlükəsiz məsafəni saxlamaq və tibbi maskadan istifadə etmək də tələb olunur.

Fotoda: Vitebsk, Belarusiya. 31 mart 2020. Mənbə: RFE/RL

MDB-nin üzvü olmayan, lakin postsovet ölkələrindən biri olan Ukraynada vəziyyət çətin olaraq qalmaqdadır. Pandemiyanın başlanğıcından bəri burada 38 mindən çox koronavirus infeksiyası halı qeydə alınıb. Son 24 saat ərzində ölkədə 681 yoluxmuş aşkarlanıb, ölümlə nəticələnənlərin ümumi say 1012 olub – bu da qonşu ölkələr arasında ən çoxudur, TASS qeyd edir.

Bazar günü, Prezident Vladimir Zelenski koronavirusa yoluxmuş 43 tibb işçisinin koronavirusdan öldüyünü söylədi.

112.ua telekanalının məlumatına görə, bu gün Ukraynada koronavirus infeksiyasına görə ilk top-5-liyə – Kiyev (4 min 368), Çernoviskaya bölgəsi (4 min 357), Lvov (3 min 980), Roven (2 min 963) və Kiyev bölgəsi (2 min 236) daxildir. Hökumət mövcud epidemioloji vəziyyətə əsasən karantin tədbirlərinin ölkənin müəyyən ərazilərində yenidən tətbiq olunacağını istisna etmir.

Gürcüstan (həmçinin MDB üzvü deyil) yeni hadisələrin sabit artım tempini göstərir - gündə 2 yoluxma. “Mir” telekanalı qeyd edir ki, yoluxmuşlar arasında həkimlərin sayı artır - onlardan 100 nəfərdən çoxdur, bu da ümumi halların 12%-ni təşkil edir.

“Bu halların çoxu bölgələrdə daha çox qeydə alınıb. Həmkarlar pasiyentlərin xəstəliyin mürəkkəbliyini dərk etmədikləri və simptomları gizlətdikləri şəraitdə işləməli olublar”, – deyə yoluxucu xəstəliklər xəstəxanasının klinik direktoru Marina Ezuqbayın sözlərini sitat gətirilir.

Ölkə insanlarını maska taxmağa və məsafələrini qorumağa çağırır, eyni zamanda Gürcüstanda dəmir yolu əlaqəsi bərpa edildi və daxili turizm başladı.

“Ölkəmizdə o qədər maraqlı və araşdırılmamış yerlər var ki, xaricə getmədən də istirahət edə, səyahət edə bilərik. Ölkəmizi özümüz üçün kəşf edəcəyik”, - Gürcüstan prezidenti Salome Zurabişvili çağırış edib.

Türkmənistan MDB-də yeganə ölkədir ki, orada rəsmi olaraq koronavirus infeksiyasına heç bir yoluxma halı təsdiqlənməyib.