Çoxdan, lakin bu yaxınlarda: Qəbələ RLS-nin hərbi şəhərciyindən reportaj – FOTO
Bu hadisə yaxınlarda baş vermişdi – 2012-ci ilin 10 dekabrında icarə qiyməti ilə bağlı tərəflərin razılığa gəlməməsi səbəbindən Rusiya Qəbələ Radio Lokasia Stansiyasının (RLS) istifadəsini dayandırmalı oldu.
Artıq 2013-cü ildə RLS Azərbaycana təhvil verildi, rusiyalı hərbçilər qarnizonu tərk etdilər, bütün avadanlıq isə sökülərək Rusiyaya aparıldı.
Qəbəblə RLS-də xidmət edən hərbçilərin yaşadığı hərbi şəhərcik də boşaldı.
Hal-hazırda bu ərazidə RLS-in tam gücündə işlədiyi dövrlə bağlı olan bir kəs belə, demək olar ki, qalmayıb. Ötən illərlə müqayisədə indi hərbi şəhərciyə giriş azaddır. Beton daşlarla döşənən yol hərbi şəhərcikdən hərbi texnikanın çıxdığı vaxtları xatırladır.
Hal-hazırda oraya 2 min rusiyalı hərbçi üçün ev olmuş 5-mərtəbələrdə yaşayan insanların şəxsi avtomobilləri gəlir.
Bunlar kimdir? Qəbəbləyə işləmək üçün gələn Azərbaycanın müxtəlif rayonların sakinləridir. Düzdür, yaşadıqları üçün mənzil pulu vermirlər, lakin Qəbələ rayonunda işlədikləri müddətdə yaşayırlar.
Şəhərcikdə olan mənzilləri alıb-satmaq mümkün deyil, çünki onlar, belı çıxır ki, xidmətidir.
Ola bilsin ki, məhz bu səbəbdən burada çoxlu sayda boş mənzil var. Evlər səliqəli, təmizdir, lakin tam təmirə ehtiyaclıdırlar – çoxlu sayda eyvan pis, təhlükəli vəziyyətdədir. Düzdür, eyvanlar fəal şəkildə sarı-qırmızı rənglərə boyanır və ola bilsin ki nə vaxtsa təmir olundular.
Bu məcrada mən ot basmış futbol meydançasında gəzirəm, pas atmış uşaq yelləncəklərinə və uşaq meydançasını digər rəhnlərinə baxıram. Əvvəllər diskoteka keçirilən yerə baxıram və şəhərciyin ərazisində yaşayan insanların həyatının nə qədər rahat olduğunu anlayıram.
Axı burada ailələr yaşayırdı. Və mən, Qəbələ RLS-də qulluq etmiş hərbçilərin uşaqlarının illər sonra buraya turist qismində gəldiyində uşaqlıqda gəzdikləri yerləri görmək onlara necə nostalji gətirəcəyini tam təsəvvür edə bilirəm. Və ola bilsin ki, ağcaqayın rənglərinə boyanmış hansısa uşaq sürüşgəni onların uşaqlığının əsas rəmzinə çevriləcək.
Onları burada xoş qarşılayacaqlar. Qəbələlilər indiyədək rusiyalı hərbçiləri xoş sözlə xatırlayırlar. Çünki onlardan hansısa və ya qohumlarından biri RLS-də müqavilə əsasında işləyir, və yerli standartlarla müqayisədə olduqca yüksək maaş alırdı. Yerli bazarda işləyən satıcı və taksi sürücüləri onları açıq və səxavətli insan kimi xatırlayırlar. Ümumi olaraq, burada Rusiyaya qarşı müsbət münasibət var.
Digər tərəfdən, xatirələr bir qırağa, amma Qəbələnin yalnız turizm sayəsində ciddi gəlirlər əldə etdiyini göstərən real rəqəmlər var.
Bu ilin əvvəlindən ölkəmizin bu bölgəsinə səfər edən inturistlərin ümumi sayı ilə bağlı rəqəmlərim yoxdur... Amma yerli mehmanxanalardan biri olan “Karvansaray”-da mənə bu mövsümün başlanğıcından təkcə həmin mehmanxanaya İraqdan, Qətərdən, Omandan və Səudiyyə Ərəbistanı və digər ölkələrdən 2 mindən çox turistin gəldiyini dedilər.
Qeyd etmək lazımdır ki, belə mehmanxanalar Qəbələdə az deyil və hamısı “ağzınacan doludur”.
Bunların hamısı onu göstərir ki, Qəbəblə və bütün rayon inturistlərin axınından Rusiyanın RLS-in icarəsi müqabilində Azərbaycana ödədiyi 7 milyon dollardan qat-qat çox gəlir əldə edir.
Bundan əlavə, artıq təbiətə və insanların sağlamlığına mənfi təsir edən radiolokasiya stansiyasının təsiri yoxdur. Hər bir halda, RLS-in fəaliyyət dövrü – ölkəmizin bu bölgəsinin tarixində artıq bağlanmış kitabdır.
O, al-əlvan gördüyüm, gələcklə yaşayır...
Əkbər Həsənov
Xüsusi olar 1news.az üçün.