Mübariz Əhmədoğlu: Dağlıq Qarabağ azərbaycanlıları olmadan Dağlıq Qarabağın statusu müəyyənləşdirilməyəcək
Əksər ermənilərin Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı həqiqətləri qavraması ilə bağlı problemləri var.
1news.az-ın məlumatına görə, bunu Siyasi İnnovasiya və Texnologiyalar Mərkəzinin direktoru, politoloq Mübariz Əhmədoğlu Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı son hadisələri şərh edərkən deyib:
“Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrovun fikrincə, işğal olunmuş ərazilərin Dağlıq Qarabağın statusunun müəyyən olunması şərti ilə azad olunması tələbi sənədlərdə göstərilib. Belə fikirlərin Ermənistana hədsiz aydın şəkildə və bir neçə dəfə deyilməsi zəruri məsələdir. Çünki əksər ermənilərin belə həqiqətləri qavraması ilə bağlı problemləri var”.
Mərkəz rəhbəri bildirib ki, Ermənistan həqiqətən Dağlıq Qarabağ münaqişəsini dinc yolla tənzimlənməsinin tərəfdarıdırsa, iki addım arasından ilk addım kimi seçim etməlidir. Bunlardan birincisi işğal edilmiş ərazilərin Azərbaycana qaytarılması, ikincisi isə, Dağlıq Qarabağda yaşamış və ermənilər tərəfindən deportasiya olunmuş, genosidə məruz qalmış azərbaycanlılarının Dağlıq Qarabağa qayıtması məsələsidir.
“Başqa variant yoxdur, mümkün deyil. Mümkün olsaydı, bu vaxtadək ortalığa qoyulardı”- deyən politoloqun sözlərinə görə, Yenilənmiş Madrid prinsipləri və ya ATƏT Minsk qrupuna həmsədr ölkə prezidentlərinin imzaladığı 5 bəyanatında Dağlıq Qarabağın statusunun müəyyən olunması ilə işğal olunmuş ərazilərin qaytarılması bir-birindən asılı deyil:
“Bu iki məsələ bir-birinə 2011-ci ildə bağlansa da Ermənistan addım atmayıb. Hətta Dağlıq Qarabağın statusunun müəyyən olunması təkbaşına, ayrıca bir məsələ kimi də qoyulsa ermənilər bunun həllini tapa bilməyəcəklər. Çünki Dağlıq Qarabağın statusunun müəyyən olunması üçün Dağlıq Qarabağ azərbaycanlıları Dağlıq Qarabağa qayıtmalıdırlar”.
M.Əhmədoğlu Yenilənmiş Madrid Prinsiplərində və ya ATƏT MQ həmsədr ölkə prezidentlərinin imzaladığı 5 bəyanatda 2 istisnanın olduğunu da qeyd edib:
“Onlardan biri ondan ibarətdir ki, dünyada heç bir qüvvə Dağlıq Qarabağın statusunu Dağlıq Qarabağ azərbaycanlıları olmadan müəyyənləşdirə bilməyəcək. Azərbaycanı, eləcədə də beynəlxalq ictimaiyyəti başqa bir varianta təhrik etməyə Ermənistanın gücü yoxdur. Bu, həm də beynəlxalq hüququn tamamilə inkarı deməkdir. Dağlıq Qarabağda ermənilərlə azərbaycanlılar birgə yaşayacağını və birgə yaşayış baş tutduqdan sonra iki icma statusun müəyyən olunması ilə birgə məşğul olacağını ermənilərin dərk etməsi onlar üçün yaranmış vəziyyətdən ən yaxşı çıxış yoludur.
Lavrov və ya digər həmsədrlərin də fəaliyyətinin ən böyük qüsurları odur ki, onlar bu fikri Ermənistana açıq şəkildə demək istəmirlər. ABŞ-ın ATƏT MQ-dəki keçmiş həmsədri C.Uorlik təxminən 5 dəfə azərbaycanlılarla ermənilərin əvvəllər birgə yaşadığını və bundan sonra da birgə yaşayacağını bildirib. Amma o daha aydın şəkildə deməli idi ki, Dağlıq Qarabağ azərbaycanlıları Dağlıq Qarabağa qayıtmalıdırlar. Diplomatik dildə həmsədrlərin mövqeyi bəllidir. Görünür, ermənilər bu dili bilmir.
Amma ermənilər görməlidirlər ki, Azərbaycan və beynəlxalq ictimaiyyət üçün Dağlıq Qarabağla əlaqəli referendumlar və ya digər plebissitlər heç bir hüquqi gücü olmayan boş kağız parçasıdır və heç bir sənəddə onlara istinad edilmir.
Ermənilər görməlidirlər ki, Rusiya “işğal olunmuş ərazilər” terminini işlədir, ABŞ və Fransa ermənilərin xoşlamadığı adamları həmsədr postuna təyin edir. Bu gün ermənilərin xoşlamadığı diplomatı həmsədr təyin edən ABŞ Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ilk illərində Ermənistana tam və hərtərəfli dəstək verirdi. Eyni fikri Rusiya və Fransa haqqında da demək olar”.
Politoloq bildirib ki, Dağlıq Qarabağ azərbaycanlılarının Dağlıq Qarabağın statusunun müəyyən olunmasında rolu barədə ermənilərin şübhələri varsa, ATƏT MQ həmsədrlərinə sorğu göndərə və bu məsələ ilə bağlı ATƏT MQ həmsədrlərinin, o cümlədən beynəlxalq ictimaiyyətin mövqeyini öyrənə bilərlər:
“Ermənistan hal hazırda sürətlə geriləyən dövlətdir. Ermənistanın sürətlə geriləməsinin səbəbi Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həll edilməmiş qalmasıdır. Əgər Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll olunsaydı, nəinki ermənilər, bəlkə də bütün Cənubi Qafqaz regionu tamam fərqli şəraitdə yaşamış olardı”.
1news.az
