Erkən sonluq: AFFA və PFL Premyer Liqanı bərpa etmək istəyir, amma bunu etmək çox çətin olacaq

Azərbaycan futbolunun, habelə klubların azarkeşləri bir az da səbr etməli olacaqlar.

Mayın 1-də, Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahı Azərbaycanda xüsusi karantin rejiminin mayın 31-dək uzadılması barədə qərar qəbul etdi.

Müəyyən yumşalmalara baxmayaraq, 10 nəfərdən çox adamın qrup halında toplaşmasına qoyulan qadağa saxlanıldı. Bu o deməkdir ki, idman da daxil olmaqla, kütləvi tədbirlərin keçirilməsindən söhbət belə gedə bilməz. Üstəlik, futbol klublarına da məşq prosesini bərpa etməyə icazə verilmir.

Beləliklə, Azərbaycan Peşəkar Futbol Liqasının Premyer Liqa oyunlarının mayın 23-də bərpa olunması ilə bağlı ilkin planı puç oldu. PFL əvvəlcədən planlaşdırmışdı ki, 4 maydan sonra xüsusi karantin rejimi ləğv olunacağı təqdirdə klublar məşqləri bərpa edə biləcəklər. Bundan 3 həftə sonra Premyer Liqa oyunları davam edəcək. May ayında futbolun Azərbaycana qayıtmayacağı artıq bəllidir.

Ümid yalnız Operativ Qərargahın sanitar-epidemioloji vəziyyətdən asılı olaraq, mövcud məhdudiyyətlərin növbəti hissəsinin aradan qaldırılması ilə bağlı qəbul edəcəyi qəraradır. Ancaq hətta bu vəziyyətdə, matçları iyunun ortalarından daha erkən başlaması mümkün olmayacaq.

COVİD-19-la bağlı vəziyyətin daha pis olduğu İtaliya və ya İspaniya kimi ölkələrdə klublara məşqləri bərpa etməyə icazə verilə bilərmi?

İtaliya hökuməti klublara mayın 4-dən etibarən məşqləri bərpa etməyə rəsmi icazə verdi. Mayın 6-sı səhər saatlarına olan məlumata görə, İtaliyada 213 min nəfər koronavirus infeksiyasına yoluxub. Mayın 4-dən etibarən İspaniyada fərdi şəkildə klub bazalarında məşq etməyə icazə verilib. Bu ölkədə isə yoluxanların sayı 219 mini keçib. Almaniyada Bundesliqa oyunlarını mayın 15-də bərpa etməyi planlaşdırırlar. Bu ölkədə COVİD-19-ə yoluxanların sayı, mayın 6-na olan məlumata görə, 167 mindir, onlardan 7 mini həyatını itirib.

UEFA-nın Avropa liqalarının bərpası üçün planları təqdim etmək üçün son tarix olaraq mayın 25-ni seçməsi Azərbaycan Premyer Liqasında vəziyyəti daha da çətinləşdirir.

“Milli assosiasiyalar və ya liqalar, yenidən başlama tarixi və müvafiq format daxil olmaqla, 25 may 2020-ci il tarixində, UEFA-ya daxili yarışların yenidən başlaması barədə məlumat verməlidirlər”- deyə UEFA-nın bəyanatında qeyd olunub.

Bundan əlavə, UEFA assosiasiyalardan belə bir qərar verildiyi təqdirdə turnirlərin vaxtından əvvəl dayandırılmasını əsaslandıran xüsusi halların izah edilməsini istədi.

UEFA İcraiyyə Komitəsi mayın 27-də növbəti telefon konfransını keçirərək, qitə ölkələrində bu mövsümün yarışlarına avqust ayında son qoymağın mümkün olub-olmaması barədə qərar qəbul etmək niyyətindədir.

Assosiasiyaların yalnız idman tədbirlərinə icazə verməməsi və ya “həllolunmaz iqtisadi problemlər” olduğu təqdirdə mövsümü ləğv edə bilməsi qərara alındı.

PFL-in Texniki İdman Şöbəsinin rəisi Elgiz Abbasov 1news.az-a bildirib ki, hazırda onlar, hər kəs kimi, gözləmə rejimindədirlər. Bununla belə o Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahla əlaqə saxlamadıqlarını da qeyd etdi:

“Mayın 25-nə qədər hələ vaxt var və bu vaxta qədər qərar verəcəyik. Tələsməyin mənası yoxdur. İlk gündən çempionatın bərpa olunması variantını müzakirə etdik. Çempionatı erkən başa çatdırmaqdan söhbət getmirdi. Növbəti addımlar ölkədəki vəziyyətə uyğun olaraq və Operativ Qərargahın qərarlarından asılı olacaq. Onu da qeyd edim ki, UEFA Avropa çempionatlarında mövsümün başa çatması və növbəti mövsümün başlayacağı tarixi rəsmi olaraq müəyyənləşdirməyib. Bu barədə bizə məlumat verildikdə, bu mövzuda müzakirə aparıb qərarlar vermək mümkün olacaq”.

Ən yaxşı ssenariyə əsasən, Azərbaycanda xüsusi karantin rejiminin mayın 31-dək uzadılması ilə əlaqədar olaraq Premyer Liqa oyunlarını iyunun 20-dək davam etdirmək mümkün olacaq. Çempionatın sonuna qədər 8 tur qaldığını və ölkə kubokunu bitirməyin lazım olduğunu nəzərə alsaq, ağlabatan bir sual yaranır: “Yaranan bütün sualları həll etmək mümkün olacaqmı?” Ən əsası, mayın 25-dək - UEFA-nın Avropa liqalarını bərpa etməsi üçün plan təqdim etməsi üçün son tarix qərar verəcəyinə dair bir əminlik varmı? Xüsusilə, ölkədəki məhdudiyyətlər ləğv olunsa da, kütləvi tədbirlərə qadağa qüvvədə qalmayacağına əminlik yoxdur. Matçları tamaşaçısız və jurnalistsiz keçirsəniz, futbolçuları, klub və stadion işçilərini də nəzərə alsaq, iştirak edənlərin sayı yenə də 100 nəfərdən çoxdur. Aydındır ki, belə bir vəziyyətdə futbol funksionerləri çempionatın erkən başa çatması variantını nəzərdən keçirməyə məcbur olurlar.

Mayın 4-də, Bazar ertəsi günü AFFA-nın ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri Firuz Abdulla 1news.az-a Premyer Liqada mövsümün erkən başa çatması qaydaları barədə danışdı. Bununla bağlı qərarı yalnız AFFA İcraiyyə Komitəsi qəbul edə bilər. Bəlkə də may ayının sonunda İcraiyyə Komitəsinin video konfrans şəklində iclası olacaq.

Firuz Abdulla hazırda Operativ Qərargahın yeni qərarlarını gözlədiklərini də səylədi:

“AFFA koronavirus pandemiyası zamanı Nazirlər Kabineti yanında OperativQərargahın bütün tələblərini yerinə yetirir. Bununla əlaqədar assosiasiya Azərbaycan klubları ilə daim təmasdadır və onlara tövsiyələrini verir. Futbol klublarının məşqlərini, eləcə də Premyer Liqa oyunlarını bərpa etmək məsələsi PFL rəhbərliyi ilə mütəmadi müzakirə olunur. Bildiyiniz kimi, xüsusi karantin rejimi mayın 31-dək uzadıldı. Hazırkı şəraitdə məşqlərin yenidən başlaması qeyri-mümkündür. Yaxın günlərdə Operativ Qərargah məhdudlaşdırıcı tədbirlərin yüngülləşdirilməsinə qərar verərsə, bu məsələyə baxılacaq.

Bu və ya digər qərarı vermək üçün heç bir müddət təyin etmədik. Mayın 31-dək mövcud vəziyyət dəyişməz qalsa, klublar yalnız bundan sonra məşqləri bərpa edə biləcəklər. Onlara oyunlara hazırlaşmaq üçün təxminən 3 həftə vaxt lazım olacaq. Beləliklə, çempionatın yenidən başlaması yalnız iyunun 20-dən sonra mümkündür. Premyer Liqada 8 tur qalıb, üstəlik kubok oyunları. Bu, iyulun sonuna qədər davam edə bilər. Ancaq bunların hamısı yalnız fərziyyələrdir. İndi heç bir müddət təyin edə bilmirik. Vəziyyət qeyri-müəyyəndir, çünki karantin rejiminin nə vaxt başa çatacağı ilə bağlı rəsmi qərar verilmir”.

Çempionatın yenidən başlaması və yay aylarında keçirilməsi bir sıra klubları və oyunçuları öz aralarında itələyəcək. Sona çatan, bunun üçün ödənməli olacaq müqavilələr məsələsini necə həll etmək olar?

Əmir Ağayev

Vəziyyəti aydınlaşdırmaq üçün İsrail mediasına düşünülməmiş açıqlamaları ilə tanınan və klubunun rəhbərliyini dəfələrlə utandıran “Sumqayıt”ın yarımmüdafiəçisi Əmir Ağayevi misal çəkə bilərik. Dediyinə görə, çoxdan Azərbaycan vətəndaşının pasportunu alıb və potensial olaraq milli komandada oynaya bilər.

“Komandanın onlayn təlimləri zamanı karantin müddətinin may ayının sonuna qədər uzadıldığını öyrəndik. Çempionatın bərpa olunacağına inanmaq çətindir. Mövsümün sonunda 15 oyunçunun müqaviləsi bitəcək ki. Bu da müəyyən problemlərə səbəb ola bilər. 31 mayda müstəqil agent olacam. Digər tərəfdən, klubun maaşla bağlı borcları var. Vəziyyət bir kabusdakı kimidir. İsrail hökumətinin vətəndaşlarını ölkəyə gətirmək üçün xüsusi uçuşlar həyata keçirməsinə baxmayaraq mənim ora qayıtmağım hələ də sual altındadır”- deyə, Azerisport “One”-yə istinadən Əmir Ağayevin sözlərini təqdim edir.

Bu məsələ necə həll ediləcək? Aprelin əvvəlində FİFA müqavilələr və transfer pəncərələri ilə bağlı tövsiyələrini yayımladı. Klublara qarşılıqlı razılaşma əsasında mövsüm bitənə qədər müqavilələrini yeniləmələri təklif olunur. Qeyd olunur ki, eyni prinsip yeni mövsümün başlaması ilə qüvvəyə minməli olan razılaşmalara da aiddir.

Bu tövsiyələrə əsasən, AFFA aprelin 30-da futbolçuların müqavilələri ilə bağlı təlimatlar hazırladı. Burada tövsiyələr eynidır. Yalnız qanuni baxımdan, gücləri yoxdur. Bir futbolçu bir müqaviləyə son qoyarsa, onda onu yeniləməkdən imtina etmək hüququ var. Xüsusilə, klub əvvəlcə onu xəbərdar etsəydi ki, mövsümün sonunda əməkdaşlığı genişləndirməkdə maraqlı deyil. Ya da futbolçunun özü əvvəlcədən razılığa gələrək başqa bir kluba keçmək niyyətindədir. Niyə belə vəziyyətdə bir oyunçu sağlamlığına risk etməlidir? Qalan oyunlarda ciddi zədələnsə, potensial alıcının onu imzalamaqda maraqlı olacağı ehtimalı azdır.

Bu tövsiyələrə əsasən, AFFA aprelin 30-da futbolçuların müqavilələri ilə bağlı təlimatlar hazırladı. Burada tövsiyələr eynidır. Yalnız qanuni baxımdan, gücləri yoxdur. Bir futbolçu bir müqaviləyə son qoyarsa, onda onu yeniləməkdən imtina etmək hüququ var. Xüsusilə klub əvvəlcə onu xəbərdar etsəydi ki, mövsümün sonunda əməkdaşlığı davam etdirməkdə maraqlı deyil. Ya da futbolçunun özü əvvəlcədən razılığa gələrək başqa bir kluba keçmək niyyətindədir. Niyə belə vəziyyətdə oyunçu sağlamlığına riskə atmalıdır? Qalan oyunlarda ciddi zədələnsə, potensial alıcının onu almaqda maraqlı olacağı ehtimalı çox azdır.

Bu problem tək Azərbaycanda yaranmayıb. Bu məsələ mövsümün bərpa olunmasını gözləyən bir çox Avropa klublarında geniş müzakirə olunur.

Firuz Abdulla bir daha vurğuladı ki, AFFA, FİFA kimi, klublara və PFL-ə tövsiyələrini göndərdi, lakin klub və futbolçu müqavilə ilə bağlı məsələni öz aralarında həll etməlidirlər:

“Klublarla müqaviləsi başa çatan futbolçularla bağlı məsələyə gəlincə, FİFA bununla bağlı tövsiyələrini verdi. Bu tövsiyələrə görə, futbolçular mövsümün sonuna qədər vəzifələrini icra etməlidirlər. Çünki onlarla müqavilələr əvvəlcədən mövsümün bitmə tarixlərinə əsasən imzalanıb. Buna əsaslanan AFFA da tövsiyələrini klublara göndərdi. Futbolçulara hər hansı bir təzyiq barədə danışmırıq. İstənilən halda klub və oyunçu bu məsələni öz aralarında həll etməlidir”.

AFFA-nın tövsiyələrində qeyd olunur ki, klub və futbolçu razılığa gələ bilmirsə və ya şərtlər birtərəfli qaydada dəyişdirilirsə, məsələyə AFFA, FİFA-nın müvafiq hüquqi qurumları, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının məhkəmələri baxacaq.

1news.az məsələ ilə bağlı Azərbaycan Premyer Liqa klublarının nümayəndələri ilə danışdı. Onlar çempionatın bərpa olunma vaxtının dəqiqləşdirilməməsi ilə bağlı mövqelərini bildirməklə yanaşı, müqavilələri mayın sonu və ya iyununda başa çatacaq oyunçularla necə münasibət quracaqları barədə danışdılar.

Yuxarıda, “Sumqayıt”ın yarımmüdafiəçisi Əmir Ağayevin açıqlamasına istinad etdik, buna görə “Sumqayıt” klubunun nümayəndəsi ilə başlamaq daha məntiqli olardı.

“Sumqayıt”ın mətbuat xidmətinin rəhbəri Rəşad Məmmədov 1news.az-a müsahibəsində klubun müqavilələri başa çatan oyunçularla kompromis tapa biləcəklərinə inandığını bildirdi:

“Bütün klublar kimi biz də mövsümü bərpa etməyə hazırlaşırdıq. Lakin karantin müddətini uzatmaq qərarına gəldilər. Əlbətdə, futbol olmadan çətindir. Ancaq dövlətimizin qərarına hörmətlə yanaşırıq və anlayışla qarşılayırıq. Hər şeyin vətəndaşlarımızı qorumaq üçün edildiyini başa düşürük. Öz adımdan demək istəyirəm ki, mövsümü başa çatdırmaq istəyirik. Onlayn təlimlərimizi davam etdirəcəyik və mövsümün davamına hazırlaşacağıq.

Müqavilələri bitən oyunçular var. Karantin bitdikdən sonra bu oyunçularla danışıqlara başlayacağıq. İndi bunun doğru vaxtı deyil. Düşünmürük ki, çempionatı bizim üçün bitirmək istəməyən hansısa futbolçu var. Vəziyyət fors-major haldır. Hər kəs bir-birinə güzəşt etməlidir. Klubun müəyyən bir büdcəsi var. Cari büdcə ilə mövsümü başa çatdırmağı ümid edirik”.

“Neftçi” PFK da çempionatın yenidən başlamasının tərəfdarıdır. Klubun media və marketinq şöbəsinin müdiri Rüstəm Allahverdiyev 1news.az-a bildirib ki, turnir cədvəlində yerlərin idman prinsipinə əsasən ayrılması ədalətli qərar olacaq:

“PFL karantin rejiminin tamamilə ləğv edilməsi halında mövsümü mayın 23-də bərpa etməyi planlaşdırırdı. Ancaq bildiyiniz kimi, xüsusi karantin rejimi mayın 31-dək uzadılır. AFFA, PFL və klublar daim təmasdadır və müxtəlif variantları müzakirə edirlər. Məşqçilər heyətindən də oyunçuların matçlara hazır olmaları üçün nə qədər vaxtın lazım olduğu ilə maraqlandıq. Nəticədə, üç həftənin oyunçular üçün minimum zəruri fiziki güc əldə etmələri üçün ən yaxşı vaxt olduğuna razılaşdıq. Məşqlərin yenidən başlaması Operativ Qərargahın icazəsindən sonra mümkündür. İtaliya və İspaniya belə bir addım atıldısa, niyə bu Azərbaycanda mümkün olmasın?

“Neftçi” PFK-nın mövqeyi mümkün qədər tez futbol meydanına çıxmaqdır. Buna görə də çempionatı bərpa etmək istərdik. Məsələ təkcə “Neftçi” ilə məhdudlaşmır. Turnir cədvəlinə nəzər yetirin - yerlərin idman prinsipinə görə paylanması ədalətli bir qərar olardı.

Oyunçularla olan müqavilələrə gəlincə, bu günə qədər bu məsələdə problemimiz olmayıb. İyun ayının sonuna qədər futbolçularla müqavilələrimiz var, hansı ki, mövsümün sonunda müqavilələri bitəcək. Çempionat iyul ayına qədər davam edərsə, problemlər ola bilər. “Neftçi” bu problemləri beynəlxalq futbol qurumlarının tövsiyələri və qərarları əsasında həll edəcək”.

“Zirə”nin baş meneceri Elman Himayətoğlu 1news.az-a qeyd etdi ki, ilk öncə əsas məsələ məşqə icazə almaqdır:

“Komandalar uzun müddətdir ki, məşq etmirlər. Premyer Liqa oyunlarını davam etdirmədən əvvəl məşqlərə başlamaq lazımdır. Lakin bu sual Operativ Qərargahın karantin rejimi ilə bağlı qərarından asılıdır. PFL mövsümü mayın 23-də bərpa etməyi planlaşdırmışdı, ancaq xüsusi karantin rejiminin uzadılmasından sonra bunun baş verməyəcəyi məlum oldu. İndiyə qədər heç bir yeni liqa hərəkətləri elan edilməyib.

Mövsümün bərpa olunmasının tərəfdarıyıq. Ancaq insanların sağlamlığı hər şeydən vacibdir. Razılaşmalıyıq ki, hamısı koronavirus pandemiyası ilə mübarizə üçün görüləcək tədbirlərdən asılıdır.

Futbolçular məşq prosesinin başlanmasını gözləməlidirlər. Çempionatın yenidən başlamasından əvvəl oyunçuların optimal şərait əldə etmələri lazımdır. Buna isə vaxt lazımdır”.

AFFA, PFL və Premyer Liqa klubları çempionatı davam etdirmək istəyirlər. Ancaq bu vəziyyətdə, Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahdan çox şey asılıdır. Mayın 31-dək və ya UEFA-nın təyin etdiyi 25 may tarixinə qədər karantin rejimi yüngülləşdirilməsə ya Azərbaycanın futbol qurumları kütləvi tədbirlərin keçirilməsinə qoyulan qadağanın mayın 31-dən sonra ləğv ediləcəyi ümidi ilə kor-koranə qərar verəcəklər, ya da AFFA İcraiyyə Komitəsinin iclasını keçirərək mövsümün erkən başa çatmasını müzakirə edəcəklər. Bir həftə əvvəl belə bir seçim heç nəzərdən keçirilmirdisə, indiki halda bu yeganə həll ola bilər.

Premyer Liqanın vaxtından əvvəl başa çatacağı təqdirdə “Qarabağ” çempion elan edilməklə yanaşı, Çempionlar Liqasına da vəsiqə əldə edəcək. Gümüş medallar “Neftçi” yə, bürünc medallar isə “Keşlə”yə çatacaq ki, bu da hər iki klubun Avropa Liqasının ilkin təsnifat mərhələsində meydana çıxmasına imkan verəcək. Ölkə kuboku oyunlarının davam etdirilməməsi səbəbindən isə Avropa Liqasında daha bir yer, çox güman ki, turnir cədvəlində 4-cü pillədə yerləşən “Sumqayıt”a çatacaq.

Teymur Maksutov

Tərcümə: B.Cahandarov