Ekspertlər: Manatın devalvasiyası üçün heç bir əsas yoxdur
Son bir neçə gündə bəzi KİV-lərdə milli valyutanın kursuna münasibətdə qeyri-sağlam ajiotaj müşahidə edilir. Yayılmış xəbərlərdə həm dolların kursunun qalxacağı, həm də valyuta çatışmazlığının gözlənəcəyi ilə bağlı heç bir əsası olmayan şayiələr yayılır.
İqtisadçı ekspertlər 1news.az-la söhbət zamanı bir ağızdan bəyan etdilər ki, indiki halda manatın devalvasiyası üçün heç bir əsas yoxdur.
Ekspert Fuad Əlizadə bildirib ki, ajiotajın səbəbi Azərbaycanın sıx ticari-iqtisadi əlaqələr mailk olduğu Rusiyadakı qeyri-stabil maliyyə vəziyyətidir:
“Rubl aşağı düşdü, bu isə Azərbaycandan olan bir çox sahibkarlara sərf edir. Belə ki, bu onlara mal alamaq üçün daha sərfəli kursdan istifadə edə bilərlər. Bunun üçün onalrın dollarla olan bəzi aktivlərindən də istifadə etmək olar”.
Bu müstəqil ekspertin fikrincə, ölkədə xarici valyuta ilə bağlı heç bir problem yoxdur və bu da bankların xarici valyutaya olan tələbatının təmin olunduğu Mərkəzi Bankın (AMB) hərracları ilə sübuta yetirilib.
Azərbaycanda valyuta ilə bağlı stabil vəziyyət həm də nəzərə alsaq ki, ölkəmiz aktiv şəkildə karbohidrogen ixrac edir, dünya birjalarında neftin qiymətinin yüksək olması ilə bağlıdır.
Ekspertin fikrincə, Rusiyadakı “valyuta böhranı” bu ölkəyə beynəlxalq sanksiyaların güclənməsi ilə bağlı olaraq müvəqqəti xarakter daşıyır:
“Bütün bu deyilənlərdən ümumi nəticəyə gələrək demək olar ki, Mərkəzi Bankın manatın devalvasiyasını aparması üçün fundamental əsaslar yoxdur”.
Digər iqtisadçı-ekspert Samir Əliyev də düşünür ki, manatın ətrafında yaranan ajiotaj Rusiya rublunun dəyərdən düşməsi ilə bağlıdır:
“Lakin bu, müvəqqəti xarakter daşıyır. Rusiyanın kifayət qədər valyuta resursları var. Eyni zamanda Rusiya əsas neft və qaz ixrac edən ölkələrdən biridir və bunun sayəsində ölkəyə külli miqdarda valyuta daxil olur”.
Rusiyanın Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşı olduğunu xatırladan S.Əliyev bildirib ki, söhbət neft məhsullarından gedir:
“Artıq ikinci ildir ki, ölkədən kapitalın çıxışında azalma qeydə alınır, ixracın idxalı üstələmsi hesabına isə xarici ticarət balansıda müsbət saldo müşahidə edilir. Mərkəzi Bank manatı çox möhkəmləndirmək, eyni zamanda onun devalvasiasına da yol vermək istəmir. Çünki devalvasiya iqtisadi cəhətdən səmərəli olmamaqla yanaşı, banklarımızı təhlükə qarşısında qoya bilər. Mərkəzi Bank və hökumət isə buna yol verə bilməz”.
2015-ci ildə baş verən hadisəni daha çox nüftin qiymətinin azalması ilə əlaqələndirən ekspert hazırda neftin qiymətinin yüksək olduğunu, eyni zamanda ölkəmizin turizm sektorundan da gəlirlər əldə etdiyini vurğulayıb:
“Mərkəzi Bank ölkədə valyuta bazarına tam nəzarət edir. Manatın kursu stabildir. İlin sonuna kimi manatın kursu 1,70-1,72 AZN/USD səviyyəsində qalacaq”.
Qeyd edək ki, keçən həftə Mərkəzi Bankın sədri Elman Rüstəmov manatın devalvasiya olunacağı ilə bağlı xəbərləri təkzib edib.
Lada Evqraşina